257
overeen met P in fig. 1 en in het schema, en i.p.v. de X van dit
punt berekent met Xc. Daartoe moesten in het formulier X en Y
verwisseld worden en moest in de derde kolom tg PA vervangen
worden door cot CA cot j3) cot (3 en tg PB door
cot CB cot oc) cot x. In de onderste helft van gedeelte
B is Yh Yd berekend. Daartoe moest in de derde kolom
tg PA veranderd worden in tg DA tg (300 /3) cot (3 en
tg PB in tg DB tg (300 qc) cot Uit de in gedeelte C
berekende oriënteering volgden PA en PB in gedeelte D. Ten
slotte konden in gedeelte E de coördinaten van P geheel volgens
het schema berekend worden.
Literatuuroverzicht.
1. Reclamedrukwerken.
Kern (Aarau).
120 Jahre Kern, Aarau, 18191939.
De firma Kern viert dit jaar haar 120-jarig bestaan en geeft voor deze ge
legenheid een keurig uitgevoerd jubileumboekwerkje uit, dat in eenige zeer
lezenswaardige artikelen en een aantal duidelijke foto's een overzicht geeft van
de ontwikkeling en den tegenwoordigen stand van het bedrijf.
Interessant zijn twee artikelen „Die neueste Entwicklung der Theodolite'' van
Dr. H. Wild senior en „Ueber die Fernrohre für Messinstrumente" van H. Wild
junior. In het eerste (vertaald opgenomen in dit Tijdschrift, zie blz. 238) vindt
men een korte beschrijving van de moderne in de instrumenten van Kern toe
gepaste assensystemen, stelschroeven, randaflezingen, etc. Ten aanzien van de
randaflezing zegt Wild, dat „nicht mehr das Prinzip der Koinzidenz angewendet
(wird), da dasselbe nach meinen neuesten Untersuchungen nicht das Maximum
der Ablesegenauigkeit ergibt" en verder „Wenn bei der Koinzidenzeinstellung
ein Strich eine lokale kleine Beschadigung an kritischer Stelle aufweist, so kann
die Ablesung um mehr als den gewöhnlichen Fehler gefalscht werdenDit
bezwaar lijkt eenigszins overdreven, gezien de uitstekende uitkomsten van rand-
onderzoek bij theodolieten, waarbij het coincidentieprincipe wordt toegepast (b.v.
F. Ackerl „Prüfung der Teilung eines Wildschen Universaltheodolits" Oesterr.
Z. f. V. 1926). In het tweede artikel komen een aantal gegevens voor betref
fende den nieuwen theodoliet DK 3, welke echter nog niet in den handel is, zoo
dat we een bespreking daarvan nog opschorten.
Kern-theodolieten DK 1 en DK 2 „Doppelkreistheodoliten"
Bij het ontwerpen van een randafleesinrichting voor deze nieuwe theodolieten
1Opgenomen in de bibliotheek van K. en L.
