57
gelden. Figuur 1 toont hoe weinig de theodoliet P van Galileo uiterlijk en
constructief verschilt van bijv. den Zeiss IV of den Wild T I.
Ook hier bevat en beschut de alhidade met de stutten vrijwel alle vitale deelen
van het instrument. De assen zijn cylindrisch uitgevoerd. De verdeelingen, aan
gebracht op glazen randen, worden zichtbaar in het veld van den naast den
kijker aangebrachten schaalmicroscoop. De horizontale rand is verdeeld in graden;
op de schaal leest men tot lc af met een schatting tot 0C,5. De verticale rand
is in dubbele graden etc. becijferd, zoodat de zenithafstand eenvoudig verkregen
wordt door optelling van de aflezingen in twee kijkerstanden. Evenals bij de ge
noemde instrumenten van Zeiss en W i 1 d leest men de randen slechts op één
plaats af; een diametrale aflezing is niet noodig, daar de randen zeer nauwkeurig
gecentreerd zijn en blijven. De verlichting van de randen geschiedt van één
punt uit met een spiegeltje. Het niveau van de verticale alhidade is voor den
waarnemer zichtbaar in een zijdelings aangebrachten spiegel.
De kijker, voorzien van een centrale instellens, heeft een 28-voudige vergroo
ting en een objectief met een diameter van 40 mm. Op het diafragma zijn strepen
aangebracht voor afstandsmeting.
Het instrument kan worden geborgen in een metalen stolp.
Niveaax type M.
Dit compact gebouwde waterpasinstrument bezit een kijker met 30-voudige
e j 9 i
Fig. 2.
1. Gekartelde ring voor de scherpstelling 3. Doosniveau 4. Stelschroe-
ven 5. Buisniveau 6. Kipschroef 7. Spiegel ter waarneming van het
niveau 8 en 9. Kragen 10. Omhulsel ter bescherming van het doosniveau.