LA ND MEE TKUNDE.
De construeerende rekenmachine.
A. Scheffer, Landmeter van het Kadaster, s-Hertogenbosch
1. De tijd, dat een rekenmachine bij den landmeetkundigen
dienst alleen maar als een vermenigvuldigmachine werd beschouwd,
ligt wel achter ons: meer en meer zien we deze machine beschouwd
als een coördinaten-machine: een apparaat dus, waarin langs di-
recten weg coördinaten worden berekend.
Vroeger gebruikte men de machine uitsluitend om de producten
en quotiënten, die in de formulieren voorkwamen, te berekenen in
plaats van de reken- of logarithmentafel ter hand te nemen. Het
was dus slechts een bescheiden hulpmiddel.
Nu komen er in de landmeetkundige praktijk veel vermenigvul
digingen voor, waarin de rekenmachine in haar primaire functie:
vermenigvuldigen, op haar plaats is. Denken we bijv. aan de be
rekening van de grootten der perceelen.
Een heel interessant gebied wordt voor ons ontsloten, als we
de rekenmachine als een coördinatenmachine gaan gebruiken. Links
en rechts, zoowel in binnen- als in buitenland zijn er in de laatste
jaren artikelen verschenen, waarin het directe coördinatenrekenen
op de machine werd beschreven; dit artikel nu wil niet meer zijn
dan een samenvatting van die rekenmethoden, welke de meetkun
dige constructie op den voet volgen.
De Duitsche Landmeter Rühle schreef een lezenswaardig artikel
Synthetische Geometrie auf der Koordinatenmaschine"), waarin
hij aantoonde, hoe de vlakke meetkunde ons eenvoudige oplossin
gen voor verschillende problemen aan de hand doet, oplossingen die
als het ware geknipt zijn voor de rekenmachine.
Een nevenvoordeel bij dit gebruik van de rekenmachine is de
afwezigheid van het formulier in zijn ouderwetschen vorm van traps
gewijze uitwerking van (een) bepaalde formule(s). De machine
