145
of elke m2 is bebouwd, is dit toch, zij het in kleinere mate, het geval
Ook bi, de verkaveling van dergelijke gronden verkrijgt men een, zij
het kleine, indirecte landwinst. Immers het aantal grensvoren vermin
dert terwijl ook de oppervlakte van de strook langs die voren welke
een kleinere opbrengst dan normaal geeft, kleiner wordt. Zoo kwamen
e eer Van Leusen en ik bij een berekening, welke wij indertijd voor
de verkaveling van den Dwingelderesch opzetten, tot een grootere op
brengst van 15 hl—2 hl rogge per ha, de hoogere opbrengst ten gevolge
laten m°9 van een betere exploitatie buiten beschouwing ge-
Alleen voor de Drentsche esschen met een oppervlakte van ca 14000
duS een hoo9ere opbrengst beteekenen van 21000—28000 hl
of 147000—196000 kg.
Wanneer men de esschen buiten beschouwing laat, zal de opbrenqst-
vermeerdenng in den regel veel en veel hooger zijn en men kan veiliq
aannemen, dat deze gemiddeld meer dan 25 bedraagt, voor sommige
ruilverkavelingen 100% en meer, waaruit dus de geweldige beteekenis
van de ruilverkaveling voor onze voedselvoorziening blijkt.
Natuurlijk zal het percentage voor elke ruilverkaveling en voor iederen
eigenaar verschillend zijn, evenals het totale resultaat van de verkaveling.
Vooral hangen de resultaten af van de kwaliteit van den grond, de lig
ging van de bedrijfsgebouwen ten opzichte van de erbij behoorende qron-
den, het wegennet en het verkavelingsplan zelf.
Het beste bewijs, dat de ruilverkaveling inslaat, blijkt wel uit de om
standigheid, dat geen enkele eigenaar den vroegeren toestand teruq-
wenscht en dat zelfs de aanvankelijk meest verstokte tegenstanders na
de uitvoering van het werk groote voorstanders zijn geworden en dat
men later niet begrijpen kan, hoe het mogelijk was onder de vroeqere
slechte omstandigheden te boeren.
En is nu hef geld. waarmede van overheidswege de ruilverkaveling
gesubsidieerd wordt, wel verantwoord, zult U zich afvragen en dan meen
ik daarop met een volmondig „ja" te kunnen antwoorden. Volgens den
heer Westhoff geven ontginningswerkzaamheden, wanneer deze in werk
verschaffing worden uitgevoerd voor particulieren met gemiddeld 85
subsidie in den loonpost, voor de Staatskas een besparing in vergelijking
met het anders uit te geven steunbedrag.
Volgens die berekening vraagt de ontginning van 1 ha heide tot
bouw- of welland een som van ca 1100 van den Staat. Neemt men nu
aan dat door ruilverkaveling een indirecte landwinst wordt verkregen
van b.v. 20 hetgeen in vele gevallen aan den lagen kant is, dan maq
daarvoor dus worden besteed een bedrag van ca 220 per ha, hetqeen
zelden bereikt zal worden.
V/el is waar zijn er streken, zooals in Noord-Holland, waar de ver
kaveling door de aanwezigheid van veengronden zeer groote bedragen
aan arbeidsloonen en andere kosten vorderen, vooral de aanleg van we
gen brengt dan zeer hooge kosten mee, maar deze zijn alleen te ver
dedigen wanneer men daarmede beoogt een beteren socialen toestand
van de betrokken streek te verkrijgen en de verschaffing van arbeid aan
de werkloozen uit de groote steden.
Hoewel U uit het bovenstaande duidelijk zal zijn geworden, dat de
