44
een nomogram samengesteld (fig. 8). A X is eveneens aangegeven
in km.
Abscis.correctie AX in verband met de
Y van de plaats van waarneming.
Formule (24) mag nu worden geschreven:
dA2 1
X'2 cos2 <p tg2
tg2 A. (25)
Voor <p kan zonder bezwaar de breedte van Amersfoort worden
aangehouden. Het zou gemakkelijk zijn voor de waarde S de de
clinatie aan te houden in 1950, liggende in het midden van de
jarenreeks, waarvoor Roelofs zijn tabellen berekende. Wel is waar
neemt de declinatie van de poolster tengevolge van de precessie
slechts toe met 17 a 18 dmgr per jaar, doch de groote waarde van
tg S maakt het noodzakelijk de declinatie als veranderlijk te be
schouwen. De middelbare waarde er van werd, uitgaande van de
mij ter beschikking staande gegevens over 1936 en 1950, voor de
jaren 19401960 berekend met behulp van de formules in P. Tardi:
„Traité de Géodésie", pag. 446.
Formule (25) kon in nomogramvorm worden gebracht door haar
te splitsen in twee gedeelten, nl,:
1 ste p2 1 tg2 A
cos2 cp tg2 d
d A2 d A
2de p2 0f p Het linkergedeelte van het in fig. 9
gereproduceerde nomogram beeldt de onder 1ste, het rechtergedeelte
de onder 2de genoemde formule af.
Het teeken van de correctie is aangegeven. De toe- of afname
van het azimuth wordt geconstateerd uit tabel V (van 0,5490
naar 0,5860 is een afname).
Hoewel de azimuths van Polaris varieeren tusschen 0 en ca 185
cgr, is het nomogram slechts bruikbaar voor azimuths gelegen tus-
