8 Deze berekening werd niet alleen uitgevoerd voor r 30°, doch voor alle waarden r 0°, 30°, 60° etc. Het resultaat is ge geven in onderstaande tabel. 1 Daar het noodig was ook voor tusschengelegen waarden van r de grootte van C1 te kennen, werd uit bovenstaande tabel door harmonische analyse de volgende uitdrukking berekend: C, 332,5" sin - 6,6" sin 2 r 11,3" cos r - 3,1" cos 2 r. Nutatie. In fig. 3 stellen C en P, evenals in fig. 2, de polen voar van resp. de ecliptica en den equator, bepaald door de precessie. P geeft niet de werkelijke, actueele, doch een gemiddelde plaats van de pool aan en wordt daarom „gemiddelde of middelbare pool'' ge noemd; de actueele pool voert om de middelbare pool een gecom pliceerde beweging uit tengevolge van de nutatie. Om soortgelijke redenen wordt L het middelbare, L het actueele lentepunt genoemd. De uurhoek van L, d.i. de hoek ZPL resp. Z P L is de middelbare sterretijd; de uurhoek van L, d.i. de hoek ZPL is de actueele sterretijd. Het verschil tusschen beide tijden, de „nutatie in rechte klimmingwordt dus voorgesteld door het hoekje L P L —n. A stelt voor het middelbare azimuth van de ster 5 en A het actu eele azimuth; het verschil d A A A is de nutatie in azimuth. De stand van P ten opzichte van P wordt gegeven door de ,,nu- tatieelementen" (zie fig. 3): A c en A \p. Aan de hand van fig. 3 leidt men door een aantal bolgoniometri- sche bewerkingen de volgende formule af voor de nutatie in azi muth: A A d A C2 A \p -j- C3 A s, (9) waarin C2 sin s cos cp' tg h cos A sin r sin s tg h sin A cos r -j- sin s sin cp' sin r C3 cos <p' tg h cos A cos r tg h sin A sin r sin cp' cos r. In deze formules is, blijkens (7), A niet constant, doch verander- T 0" 30° 60° 90° 120° 150° O OO 210° 240° 270" 300° 330° Q 8" 180" 301" 336" 278" 149" - 14" - 172" - 286" -329" - 286" - 164" 1) Daar in de oorspronkelijke berekening een decimaal meer werd meege nomen, kunnen bij narekening kleine verschillen ontstaan. Dit geldt ook voor de overige in dit artikel beschreven berekeningen.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1942 | | pagina 8