109
verder te gaan dan de thans ontworpen uitvoering met 7 drukplaten.
De behandeling van de vele andere verbeteringen in de legenda
tekens (zoals die voor spoorwegen, grenzen, houten en bamboe
gebouwen enz.) zou ons hier te ver voeren.
5. Enige overzichtskaarten.
De uitvoering van de Overzichtskaarten van Java en Sumatra op
de schaal 1 250 000 voldeed sinds lang niet meer. Deze kaarten
bevatten behalve een voorstelling van het reliëf door gekleurde
hoogtezones eigenlijk niet veel meer dan het wegenstelsel en een
aantal stippen, die de voornaamste plaatsen weergeven. Voor het
autoverkeer is hun schaal en dientengevolge hun omvang tegenwoor
dig te groot. Als zodanig is de overzichtskaart van Java op 1
250 000 dan ook vervangen door de Autokaart op 1 500 000 in drie
bladen, die in 1940 in samenwerking met de I.M.C. werd uitgege
ven, en die van Sumatra door de overzichtskaart op 1 750 000 of
door kaarten op nog kleinere schalen.
Overzichtskaarten op een schaal van 1 200 000 kunnen veel
méér bevatten dan die van Java en Sumatra, en in verschillende
landen zijn kaarten op deze schalen dan ook bewerkt als verkleinde
en vereenvoudigde topografische kaarten (zoals bv. die van Neder
land op de schaal 1 200 000). Dit is ook in Indië mogelijk en er
bestaan ook al enkele voorbeelden van op deze wijze bewerkte over
zichtskaarten. Ik noem bijvoorbeeld die van de res. Semarang op
1 250 000, die al uit 1914 dateert, en die van Bali op 1 200 000.
Ook van Java was voor de oorlog een dergelijke kaart in bewer
king, doch er waren nog geen bladen van afgedrukt. Deze nieuwe
bladen geven, behalve hoogtelijnen met een interval van 100 m, ook
een voorstelling van het bodemgebruik (sawah's, droge gronden,
bos, alang-alang enz.). De weergave van kampongs door middel
van stippen is bij de toepassing van deze schaal ook onjuist, daar
de kampongs, op deze schaal weergegeven, meestal veel groter zijn
dan de stippen, zodat hun karakteristieke vorm dus zeer goed tot
uiting kan komen 1De nieuwe kaart was mede bedoeld als mili
taire „operatiekaart daar deze kaart het overzicht over een groter
gebied en toch een juiste beoordeling van het terrein mogelijk
maakt, waarvoor de oude kaart door haar te armelijke inhoud niet
geschikt was. Het zal mede van militaire overweging afhangen of de
bewerking van de nieuwe kaart op deze wijze voortgezet zal wor
den. Het ligt in de bedoeling dat daarnaast de oude kaart op 1
250 000 voorlopig blijft bestaan.
Soortgelijke overzichtskaarten op de schaal 1 250 000 werden
gemaakt van Bangka en Timor. De eerste was al langer in bewer
king, de laatste werd in verband met de dreigende oorlog in record
tijd nieuw samengesteld. Ze zijn beide naar de nieuwste topogra
fische kaarten bewerkt en als spoeddruk afgedrukt; ook deze zijn
Pannekoek, A. J„ Het weergeven van de plaatsen op topografische
overzichtskaarten. Jaarversl. Top. Dienst in.N.I. over 1937.
