239
Algemene vergadering der Nederlandse Heidemaatschappij.
Vooruitlopend op de rondvraag werd door de secretaris de mede
deling gedaan dat het niet mogelijk is de in 1941 door Prof. Dr Ir
J. T. P. Bijhouwer gehouden voordracht alsnog te publiceren aange
zien de gegevens zijn verloren gegaan ten gevolge van brand.
Hierna geeft de voorzitter het woord aan de Rijkscultuurconsulent
voor Gelderland de Heer Ir G. J. ter Brugge voor het houden van
een inleiding over de in voorbereiding zijnde ruilverkaveling „Groes
beek'.
Het ongeveer 2000 ha grote blok is gelegen ten Zuid-Oosten van
Nijmegen; aan de Oostzijde wordt de blokgrens gevormd door de
Duitse grens terwijl de Westgrens in ongeveer Noordelijke richting
over het dorp Groesbeek loopt.
Het Zuidelijke gedeelte van dit zeer geaccidenteerde gebied 'heeft
in Februari 1945 enorm geleden bij de aanval van de geallieerden op
het ,,Reichswald". Behalve de dorpen zijn circa 250 boerderijen ver
nietigd, terwijl nagenoeg al het opgaande hout is weggeschoten of
door granaatscherven zo beschadigd dat het moet worden gekapt.
Als men het gebied doorkruist komt men spoedig tot de vraag of
deze zwaar getroffen bevolking, waarvoor zoveel moet worden her
steld, ook niet kan worden geholpen door ruilverkaveling.
Gaan we de voorwaarden na die in het algemeen aanwezig moeten
zijn om een ruilverkavelingsblok in stemming te brengen, dan zien
we dat een vrij behoorlijk aantal wegen aanwezig is die straalsgewijze
van Groesbeek af naar de Du'tse grens lopen. Erg hebben deze wegen
geleden van het oorlogsgeweldze zijn ten dele hersteld.
In het voorlopige plan van wegen en waterlopen zijn verschillende
nieuwe wegen geprojecteerd, vooral verbindingswegen tussen de be
staande.
De afwatering kan hier en daar veel worden verbeterd door het
graven van waterleidingen naar de bestaande leidingen. Het afvoer-
water van het gebied moet worden gebracht naar Duitsland, waar een
korte verbinding zal moeten worden gegraven naar het Wijlermeer.
Een systeem van sloten en stuwen zal verder moeten worden uitge
dacht om een eind te maken aan het onderwaterlopen van verschil
lende holle wegen.
De eigendom ligt zeer verspreid, doch 'n het algemeen is er veel
klein bezit. Ten Noorden van de weg Groesbeek-Kranenburg komen
flinke bedrij\en voor van 15 ha en groter. Zuidelijker echter zijn de
bedrijfjes klein, een 150-tal van 1-5 ha, terwijl 150 kleiner zijn dan
1 ha.
De kans op een groot nuttig effect is dus kleiner dan in vele andere
ruilverkavelingen.
Het spreekt vanzelf dat de laatstgenoemde categorie van boertjes
op verschillende manieren voor bijverdiensten moet zorgen.
In het blok liggen gronden van Duitse eigenaren ter gezamenlijke
grootte van 80 ha die momenteel eigendom zijn van de Nederlandse
Staat en thans zijn verhuurd aan verschillende Nederlandse boeren.
Als tot ruilverkaveling mocht worden besloten zouden door samen-
