300
aanknopende aan verschillende gedeelten van het rapport. Tot het
op schrift stellen van die beschouwingen ging ik eerst over toen mij
uit het Orgaan der Vereniging voor Kadaster en Landmeetkunde dd.
October 1947 i) bleek, dat zij een nog niet vernomen klank zouden
inhouden. De gulden spreuk, die voor alle takken van wetenschap
geldt, dat de schoenmaker zich bij zijn leest dient te houden, behoedt
mij uiteraard voor het bij mijn opmerkingen betreden van die (tech
nische) gedeelten van de stof ten aanzien waarvan ik niet de (vol
doende) competentie bezit.
Wat de SC zelf reeds althans ten aanzien van een onderdeel
van het rapport aanduidt als niet te zijn „voldragen resultaat van
een uitgebreide studie" kan uit de aard der zaak tot critische opmer
kingen aanleiding geven, die dan begrijpelijkerwijze niet datgene (dat
vele regarderen waarmede de lezer instemt, maar datgene wat hem
onjuist voorkomt. Bij die opmerkingen heb ik tot uitgangspunt ge
nomen dat de SC wil bereikenniet slechts een basis voor een weten
schappelijke of praktijk-discussie binnen het collegiale of verenigings
kader, maar een belangrijke stoot te geven tot het in het leven roepen
van wettelijke maatregelen die aan de reorganisatie van de kadastrale
dienst de onontbeerlijke steun zullen moeten verlenen.
Het spreekt vanzelf dat, om vast te stellen welk eindpunt men wil
bereiken en langs welke weg men eerst moet vaststellen, wa,ar
men zich bij de aanvang bevindt. Ook hier zijn „vaste punten" nodig!
Die punten, het lijkt mij wel zeer nodig dit nog even uitdrukkelijk
voorop te stellen, zijn
I. Ons privaatrecht kent door hypotheekbewaarders bewaarde (en
aangehouden) „openbare registers", waarin de akten, beogende de
levering van onroerende zaken in eigendom waaronder ik hier
begrijp de vestiging van zakelijke rechten ingevolge rechtstitel
moeten worden (in- of) overgeschreven, wil men (kunnen) bereiken
dat het zakelijk recht overgaat (c.q. ontstaat). Het feit dat (derhalve)
zonder die overschrijving het zakelijk recht niet (door levering) kan
overgaan (c.q. ontstaan) doet ons van een „negatief stelsel" spreken.
Het feit daarnaast dat alle andere eigendomsovergangen voltrokken
worden onafhankelijk van het bestaan (of enige werkzaamheid ten
aanzien van) de „openbare registers" doet ons de term „onvolledig
negatief stelsel" bezigen.
II. Naast en behalve de hiervoor omschreven „openbare registers"
hebben wij óók een kadaster. De hypotheekbewaarder volgens de
wet de bewaarder der openbare registers is krachtens organieke
besluiten tevens bewaarder van het kadaster. Het kadaster, ingesteld
met fiscaal doel, heeft in feite een maatschappelijke betekenis ver
kregen die vér uitgaat boven zijn oorspronkelijk doelbetekenis voor
de eigendom heeft het slechts in zoverre als het in geval van geschil
1) Dit orgaan bespreekt wél o.a. de vraag „notariële" akte of „authen
tieke" akte. Deze vraag is echter geen vraag: op dit gebied vallen beide be
grippen samen. Het is een dwaling te menen, dat er naast notariële transport
akten nog andere authentieke transportakten zouden zijn (als b.v. akten van
domeinambtenaren, zoals t.a.p. wordt gemeend).
