139
Wat artikel 671 B.W. voor de levering voorschrijft geldt niet bij
overgang door boedelmenging, vererving, natrekking, scheiding, afgifte
legaat en verjaring.
Te dien aanzien merken wij op:
Bij boedelmenging door huwelijk wordt bijna nimmer een akte ter
overschrijving aangeboden. Ontelbare onjuiste tenaamstellingen zijn
een gevolg van deze leemte.
De invoering van een verplichte verklaring van boedelmenging door
huwelijk waarbij onroerend goed is betrokken, waarbij men tevens tot
publicatie verplicht moet worden, zou een einde kunnen maken aan
deze oorzaak van vele onjuiste tenaamstellingen.
Ook na vererving wordt zelden direct een akte ter overschrijving
aangeboden. Toch draagt de kadastrale administratie op indirecte wijze
kennis van de successie.
Zij ontvangt nl. ter inzage van de ontvanger der successie het register
dienende om de memories van successie in uittreksel te vermelden.
Waar de successiememories niet behoeven te worden opgemaakt door
een notaris, is de mogelijkheid van een onjuiste weergave van de wijze
van vererving voor de hand liggend en evenzo zal het voorkomen,
dat een onnauwkeurige of onvolledige aanduiding van de kadastrale
kenmerken wordt gedaan. Een dwangmiddel om tot rectificatie te
geraken bestaat niet.
Voor de belastingdoeleinden mogen de successiememories een mooi
hulpmiddel zijn om de belastingplichtigen teboekgesteld te krijgen,
privaatrechtelijk hebben zij niet de minste waarde.
Moeilijk is het een oplossing te vinden voor de publicatie bij erf
opvolging krachtens de wet of uiterste wilsbeschikking. Ook de
Staatscommissie 1906 schonk haar aandacht aan dit probleem. Zij
zegt„Er valt bezwaarlijk aan te denken die openbaarmaking als een
vereiste voor het tot stand komen van de overgang door erfopvolging
daaraan te verbinden."
Een verplichting tot aangifte van vererving van onroerend goed
bestaat alleen krachtens de successiewet, waarmede slechts een fiscaal
belang gediend wordt.
De invoering van een verplichte verklaring van erfrecht opgemaakt
door een notaris (de Grootboekwet kent iets dergelijks) zou hier uit
komst kunnen brengen.
De overschrijving van een dergelijke verklaring zal weliswaar geen
rechtsgevolgen hebben, doch de waarde van deze verklaring is ge
legen in de meerdere betekenis welke men zal hechten aan deze ver
klaring in vergelijking met de fiscale successiememorie.
De vele wijzen waarop natrekking plaats kan vinden maken het
uiterst moeilijk algemene regelen te ontwerpen voor het opmaken van
akten betreffende natrekking en publicatie der akten.
Ten aanzien van scheiding waarbij onroerend goed is betrokken,
zou, waar scheiding thans geheel vormloos is en meerderjarige hande-
lingsbekwame mensen kunnen scheiden als hun goeddunkt, zelfs