179
een paar plaatsen (Chessington en Esher) in de omgeving van Londen
waren gebouwd (alleen het drukken geschiedt thans voor een deel
weer te Southampton). Hierdoor moest er allerlei nieuw opgezet
worden, waardoor het tijdstip voor vernieuwing dus gunstig was.
Toch waren de nieuwe plannen niet het gevolg van de oorlog. Reeds
in 1938 had een staatscommissie een rapport uitgebracht over nood-;
zakelijke veranderingen in de Engelse kartografie 2) en de „aanbe
velingen" van deze commissie zijn voor een groot deel bij de uitvoering
van de nieuwe plannen gevolgd.
De nieuwe topografische kaart
Het belangrijkste werk is wel een geheel nieuwe topografische
kaart van Engeland, waarvan al een flink aantal bladen gereed is en
die op den duur de oude moet vervangen. Het eerste wat bij deze
kaart opvalt is de schaaldeze is nl. 1 25 000. Het getal geeft al
aan, dat men eindelijk is afgestapt van de oude schalen van zoveel
inch to a mile (zoals bv. die van x inch to a mile of x 63 36°)
Dit is nog niet de enige overwinning op het Engelse conservatisme
een nog grotere nieuwigheid vertonen bladgrenzen en ruitering. Deze
zijn nl. gebaseerd op de kilometer. De bladen zijn vierkant en omvatten
een stuk van 10 bij 10 km, met een genummerde km-ruitering, waar
door een gemakkelijke plaatsaanduiding door coördinaten in tienden
van kilometers van elk punt in Engeland mogelijk is. Dit is dus, in
iets andere vorm, een soortgelijk systeem, als bv. ook in Indië al
lang bij de topografische kaarten werd toegepast.
Het gebruik van de km inplaats van de mijl was reeds door de
commissie van 1938 aanbevolen, waarbij voor het eerst voldaan is aan
de wensen van de Decimal Association, die in Engeland propaganda
voert voor het metrieke stelsel. Hiermee is dus al een eerste punt
van overeenstemming met het continent bereikt.
Ook in de uitvoering benadert de nieuwe kaart een type dat in
sommige andere landen al lang bestaat. Dit is het type met drie kleuren
(bruin voor de hoogtelijnen, blauw voor de wateren en zwart voor
de overige terreinvoorwerpen), dat in steeds meer landen, zij het
met verschillende variaties, wordt toegepast. Het is bv. al heel lang
bekend van de Verenigde Staten., maar ook daar is men er weer enigs
zins van afgeweken door toevoeging van een rode opdruk voor hoofd
wegen (op de nieuwe Engelse kaart is het bruin van de hoogtelijnen
hiervoor gebruikt) en soms van een grijze voor de bebouwde kom van
een stad. Ook in Duitsland was men voor de oorlog tot dit type over
gegaan bij de nieuwe kaart op 1 30000 van het Rijk, die in de plaats
zou moeten treden van de topografische kaarten van de verschillende
Duitse landen (zoals de Pruisische Messtischblatter enz.). De nieuwe
Franse topografische kaart op 1 50 000 week iets sterker van het drie
kleuren type af, doordat zowel een groene tint voor bos als een grijze
2) ZieDiscussion on the final report of the Departmental Committee
on the Ordnance Survey. Geogr. Journ. XCIII, 1939-
