182
ze al naar de oriëntering van kleur veranderenaan de verlichte NW-
zijde zijn ze helder oranje-achtig, aan de schaduwzijde donker grijs
bruin; daartussen gaan ze geleidelijk in elkaar over.
Men heeft hier een oplossing willen verkrijgen voor een zich
steeds weer bij schrapjeskaarten herhalend vraagstuknl. dat van
de eenzijdige contra de verticale belichting. Hiervan is de verticale
belichting, zoals die op de oude Franse en Oostenrijkse topogra
fische kaarten voorkomt, exact, d.w.z. een zelfde schrapjesdichtheid
geeft steeds een zelfde steilte weer, maar deze spreekt minder tot
het oog, terwijl de eenzijdige belichting, zoals die van de oude Zwit
serse Dufour-kaart, wél zeer expressief is, doch het bezwaar heeft,
dat een zelfde steilte aan de belichte zijde door veel minder en dun
nere schrapjes wordt weergegeven dan aan de schaduwzijde. In dit
Engelse voorbeeld heeft men de voordelen van beide systemen willen
combineren en het effect bovendien nog versterkt door een bleke
ondertint, die naar de hoogte toe sterker wordt. In zijn kleurrijke
uitvoering benadert deze kaart enigszins de Noorse topografische
kaarten en de producten van de Zwitserse particuliere kartografie
(zoals de kaarten van Kümmerly Frey en van Orell Füssli), maar
heeft daartegenover het voordeel van de exactheid. Men moet echter
niet vragen hoeveel werk en kosten nodig waren om dit fraaie effect
te verkrijgen.
Geen van deze bijzondere uitgaven wordt thans meer herdrukt. Dit
is evenmin het geval met de half-inch map (i 126720) met hoogte-
tinten, al ligt het in de bedoeling deze in de toekomst wel weer uit
te geven.
Kleinere schalen
Veel gebruikt wordt ook thans de Quarter Tnch Map (1 1253440),
eveneens met gekleurde hoogtezones, die nu ook voorzien is van de
National Grid, met vakken van 10 km lengte en breedte. Deze kaart
is bijzonder geschikt voor het autoverkeer. In haar uitvoering met
gekleurde hoogtezones doet zij het meest denken aan de bekende Over
zichtskaart op 1 1250000 van Java in 10 bladen en die van Sumatra
op dezelfde schaal (in 28 bladen, nog niet voltooid). Deze Indische
kaarten hebben een wegenstelsel geheel in rood, de bladen van de
Engelse Quarter-Inch map in zwart met een opvulling gedeeltelijk in
rood, gedeeltelijk in bruin (deze laatste kleur valt te weinig op in de
bruine hoogtezones).
Een fraaie overzichtskaart van Engeland en Schotland in twee
bladen was de kaart op 1 :63360c (10 miles to 1 inch). Deze schaal
wordt nu vervangen door die van 1 625 000, die voor de practijk de
vroegere voldoende benadert, maar zich beter voor metingen leent.
Hier is dus hetzelfde argument gebruikt als in de Verenigde Staten
bij de keuze van de schaal 1 62 500 voor de topografische kaarten.
(Zou deze in de toekomst ook in Engeland nog eens gebruikt
worden?).
Op deze schaal van 1 625 000 is een fraaie serie kaarten ver-
