186
Fèderatie met spoed samen te stellen en niet te wachten tot dit in
het buitenland is geschied. Allerlei provisorische kaarten, die nu nog
voor dit gebied in gebruik zijn, zoals die in de Army/Air Style en de
voorlopige Amerikaanse luchtvaartkaarten, kunnen dan vervallen.
Andere militaire overzichtskaarten
1 ijdens de oorlog is ook een groot aantal bladen samengesteld op
de schalen i 500 000 en 1 250 000 in verschillende uitvoeringen. Een
deel hiervan is in de Army/Air Style uitgevoerd, soms geheel ten
onrechte: ik noem bv. een effen-paars blad van de plateau-vormige
Ardennen. Ook de verdere legenda en kleurenkeuze zijn zeer variabel:
men heeft er blijkbaar telkens mee geëxperimenteerd en wellicht werd
ook door overhaast werken van verschillende instanties naast elkaar
de uniformiteit verstoord. De wegen vindt men in verschillende
kleuren en signaturen, de wateren en bossen evenzolangs de kust
vindt men soms een uitvloeiende blauwe zone, soms een effen zee,
soms dieptezones, die naar de kust toe donkerder worden (om het
contrast te vergroten!) en in één geval zelfs een ondiepste zone in
fel-rood, blijkbaar met het doel om de kustlijn sterk te doen uitkomen.
Vele hiervan zijn slechts oorlogsproducten zonder blijvende waarde.
In het algemeen zijn deze kaarten dan ook vrij ruw bewerkt, enerzijds
als gevolg van een overhaast samenstellen, maar daarnaast is er ook
bij zorgvuldiger samengestelde bladen een streven naar versobering
van de inhoud om een snel raadplegen te vergemakkelijken.
De kaart van de wereld op de schaal 1 4 000 000 is reeds een oude
bekende. Ook hiervan is de uitvoering niet steeds dezelfde gebleven;
men vindt bv. bladen niet een laagste zone in lichtbruin naast bladen
met groen laaglandde grote overlading met namen heeft later plaats
gemaakt voor een soberder uitvoering. In verband met deze over
lading heeft men in de oorlog bladen gemaakt op 1 2 000 000. die
niets anders zijn dan mechanische vergrotingen van de kaart op
1 4 000 000 met weglating van enkele tinten. Als bron van gegevens
over andere werelddelen kunnen de bladen op 1 4 000 000 bijzonder
aanbevolen worden.
Als een merkwaardigheid noem ik hier ten slotte nog equidistante
kaarten van de gehele aarde met telkens een andere plaats in het
centrum. Alle afstanden tot deze plaats zijn precies op schaal afge
beeld (van belang voor radio), maar er staat tegenover dat zij aan de
rand tot in het onzinnige zijn vervormdimmers de tegenpool van het
centrum vormt de buitenste cirkelomtrek van de kaart en een land
waarin de tegenpool ligt wordt een ring langs de hele rand van de
kaart. Er waren reeds verschillende gereed, met hoogtezones in bruin
en een lichtbruin laagland.
Frachten wij ten slotte onze indrukken samen te vatten, dan komen
wij tot de volgende conclusie.
In de aanvang werd gezegd, dat de vernieuwing in de Britse
kartografie voor een groot deel bestaat uit een aanpassing aan in
andere landen al bestaande toestanden. Hiermede wordt geenszins een
