265
tage hoffelijkheid kan toch worden vastgesteld, dat de organisatie
uitstekend is geweest en dat het dagelijks bestuur van de S.I.P., de
Nederlandse Vereniging voor Fotogrammetrie en in het bijzonder de
organisator, de Heer J. M. H. Heines, en zijn medewerkers met grote
voldoening op hun werk kunnen terugzien.
3. Commissie I
Zoals reeds is opgemerkt hebben de president en de secretaris van
deze Commissie een uitvoerig en zeer belangwekkend rapport uitge
bracht. Een aantal punten daaruit kunnen hier niet onbesproken
blijven.
De tweede wereldoorlog is een enorme stimulans geweest voor de
fotogrammetrie. Indrukwekkend is vooral het werk dat verricht is
door h.et leger van de U.S.A.: 41.440.000 vierkante kilometer zijn op
genomen volgens de trimetrogoon-methode, voornamelijk voor het ver
vaardigen van aëronautische kaarten, terwijl 6.675.000 km2 verticaal
zijn gefotografeerd voor kaarteringen op grotere schaal. Bovendien
werden enige millioenen foto's gemaakt voor verkenningsdoeleinden.
Sedert 1038 zijn verschillende nieuwe typen van camera's ontworpen.
Dat nog steeds een verschil in waardering van de glasplaat in het
brandvlak van het objectief bestaat blijkt wel hieruit, dat ondanks de
nadelen daarvan, een dergelijke glasplaat (voorzien van randmërken
en een centraal merk) is toegepast in de nieuwe Engelse camera van
Williamson O.S C. Mark 2. Een bijzonderheid van deze camera is, dat
het objectief verschuifbaar is, zodat het hoofdpunt op de plaat tot
coincidence kan worden gebracht met het centrale merk. Het is, dunkt
mij, de vraag of op de duur deze regeling niet teloor gaat tengevolge
van trillingen in het vliegtuig. In Canada, waar men deze camera reeds
veel gebruikt heeft, schijnen de ervaringen in dit opzicht niet onver
deeld gunstig te zijn. Interessant is, dat de bewegingsenergie voor de
sluiter wordt geleverd door een continu snel draaiend vliegwiel. Het
rendement is dan ook hoog (80-84 maar toch wellicht tegen
de verwachting niet hoger dan dat van de beste klassieke typen.
In Zweden heeft men in een camera van Zeiss f 20 cm, formaat
30 X 30 cm) het overdruksysteem vervangen door onderdruk voor
het vlakdrukken van de film, welk laatste systeem inderdaad wel enige
voordelen heeft. Men heeft verder kleine hefboompjes aangebracht,
die op de film worden afgebeeld wanneer ze door de film uit hun
rust oestand worden gedrukt, aldus een controle verschaffende op
het vlak zijn van de film. Deze controle lijkt mij echter vrij gebrekkig,
aangezien de hefboompjes zich aan de rand bevinden. Het aandruk-
systeem behoort trouwens zo t.e zijn, dat een dergelijke controle niet
nodig is. Een van de Zweedse gedelegeerden vertelde mij nog, dat
men de vertekening van het objectief heeft gecompenseerd door de
aandrukplaat een licht gebogen oppervlak te geven.
In verschillende nieuwe camera's heeft men een v.erwarmingssysteem
toegepast, teneinde de inwendige oriëntering constant te houden. Met
hetzelfde doel is van een van de Amerikaanse camera's (Abrams) het
