285
wordt berekend en verdisconteerd door een verschuiving van de
hoogteschaalverdeling. De ingevoerde verdraaiing wordt „gevolgd"
door een verdraaiing van het tekenpapier aan de hand van twee azi-
muth-overdrachtspunten die, evenals het schaal-overdrachtspunt, daar
in via de pantograaf van het instrument zijn geprikt. Het is een aardig
voorbeeld van het gebruik van een eenvoudig instrument, met enkele
simpele extra-hulpmiddelen, voor triangulatie. Bij een aantal proef
nemingen met stroken van 6 tot 14 platen heeft men middelbare
hoogtefouten verkregen van 0,7 tot 1,2 0 van de vlieghoogte. De
geringe nauwkeurigheid van de x- en y-coördinaten beperkt de lengte
van de strook.
§6. Commissie IV
Het Algemene Rapport van Commissie IV bestaat uit de volledige
antwoorden van een aantal landen op een uitvoerige vragenlijst en
vergoedt althans enigszins het geringe aantal nationale rapporten,
waarvan er slechts zes zijn binnengekomen. Het Algemene Rapport
bevat een groot aantal gegevens betreffende de toepassing van de
fotogrammetrie. We moeten hier volstaan met het noemen van slechts
enkele zaken die ons zijn opgevallen. De fotogrammetrie vindt overal
zeer ruime toepassing bij publieke werken van allerlei aard, regionale
en stadsuitbreidingsplannen (kaartschalen 1:200 en kleiner). Men
krijgt de indruk, dat er nauwelijks een ingenieurswerk van enige om
vang wordt ondernomen zonder de fotogrammetrie te hulp te roepen.
Maar evenzeer is opmerkelijk, dat de toepassing voor kadaster en ruil
verkaveling (kaartschalen 11000 en kleiner) steeds meer veld wint.
Dikwijls wordt dan de fotogrammetrie gecombineerd met terrestrisch
werk, niet alleen voor naverkenning maar ook meer principieel, zo b.v.
in Zwitserland, waar men voor de grondboekkaart I 2000 de grenzen
en grenspunten terrestrisch opneemt (poolcoördinatenmethode met
optische afstandsmeting) en de cultuurgrenzen uit luchtfoto's, die ge
produceerd worden voor de topografische overzichtskaart, of in Enge
land, waar de hoogtelijnen voor de kaarten I 1250 en 1 2500 in de
regel terrestrisch worden gemeten. Voor regionale en uitbreidings
plannen worden in verschillende landen fotokaarten gebruikt. Zweden
gaat hier wel vrij ver mee; in bewerking is een fotokaart 1 10.000, die
60 van het land zal beslaan. De foto's worden ontschrankt op pas-
punten, die bepaald worden door triangulatie in de Multiplex. Deze
fotokaart is in de eerste plaats bedoeld als basis voor de z.g. econo
mische kaart 110.000, die op een groene onderdruk van de fotokaart
allerlei belangrijke objecten, gebouwen, wegen, hoogspannings
leidingen, etc. toont. Verder wordt er voor militaire doeleinden een
fotokaart 1:20.ooo van afgeleid, waarop hoogtelijnen om de 5 meter
worden ingetekend.
Een tweetal mededelingen geeft nadere bijzonderheden over
„kadastrale" toepassingen in Engeland. Door Mott„The application
of photogrammetry to cadastral mapping" wordt beschreven, hoezeer
men in het na-oorlogse Engeland behoefte heeft gekregen aan kaarten
op grote schaal met het oog op heropbouw en uitbreiding van steden
