78
van de Nazispionnagedienst, ter grootte van enkele regels druk of
schrift, werden na fotografische verkleining gereproduceerd en ver
borgen onder een doodgewone stip en op die wijze door middel
van ogenschijnlijk onschuldig uitziende correspondentie via neutrale
landen vice-versa Duitsland-Amerika overgebrachtEerst na lang
durig en geduldig speuren en laboratoriumonderzoek kwamen de Ame
rikanen achter dit geheimbij 200-malige vergroting kon het „stippen-
bericht" leesbaar worden gemaakt. Dit alles was mogelijk doordat de
Duitsers het geheim hadden ontdekt van de korrelvrije fotografische
emulsie.
Nadien is men in het Natuurkundig Laboratorium van Philips aan
het werk gegaandoor proefnemingen en onderzoekingen is men er
in geslaagd een nieuw materiaal te vervaardigen, het z.g. Philips
M.D., een dergelijke korrelvrije fotografische emulsie, met een zodanig
hoog oplossend vermogen, dat ,,mikraat"-weergave mogelijk is met
een scheidend vermogen van 1000 lijnen per mm (met het normale
fotogr. materiaal werd tot dusver niet meer dan in doorsnee 50 a 100
lijnen per mm bereikt).
Reproductiemethoden.
Bij een rondgang over de tentoonstelling gingen uiteraard onze
aandacht en belangstelling in de eerste plaats uit naar datgene wat
voor het Kadaster van betekenis is en toepassingsmogelijkheden biedt.
Wat de fotoreproductie betreft is het optische procédé" reeds vol
doende bekend sinds de instelling van de Fototechnische dienst van het
Kadaster te Amsterdam. Een iets modernere machine dan die te Am
sterdam, was opgesteld door een der standhouders, doch niet in
werking.
De fotodienst van het Kadaster gaf een duidelijk overzicht van
zijn bedrijf met modellen van de ons welbekende negatieve en positieve
fotokopieën, fotogr. verkleiningen en vergrotingen, enz. en demon
streerde met veelzeggende getallen (gedurende 1947 tot 30 Nov. voor
30 verschillende Rijksinst. in totaal 34826 foto's 7808 voor Gem.
best. en partic.) zijn belangrijkheid.
Contactdrukken.
Voor het maken van lichtdrukken was in werking te zien de ,,Ozalid
Streamliner", een gecombineerde lichtdruk- en ontwikkelmachine, met
droog-ontwikkelprocédé (ammoniak). Het geheel is een vernuftige
machine, zo goed als volautomatisch, eenvoudig in de bediening, com
pact van samenstelling, waarmede in een minimum van tijd lichtdruk
ken van op „doorzichtig" materiaal gestelde tekeningen, type- of
schrijfwerk worden vervaardigd. Door toepassing van allerlei nieuwe
vindingen is de bediening zozeer vereenvoudigd, dat zelfs leken er
mede om kunnen gaan. Ook op dit gebied heeft de tijd blijkbaar niet
stil gestaan en zijn de apparaten thans zéér geperfectionneerd, terwijl
de bediening eenvoudiger is geworden.
Voor de reproductie van „ondoorzichtige" documenten werd het
Retocé-procédé (raster-reflex-drukken) gedemonstreerd.
