37
d laagdikte minus opvulling werkzame laagopening.
Is door waarnemingen vastgesteld dat de totale zakking van het
punt P de waarde Z1 heeft, dan is
xxd x-2 d x3d xx d Z,
Het aantal onbekenden is gelijk aan het aantal aangenomen zones.
Bovenstaande vergelijking geldt indien alle zones geheel zijn ont
gonnen. Is slechts een gedeelte van een zóne ontgonnen, dan werkt
dit gedeelte slechts mee in de waargenomen verzakking. Noemen we
het ontgonnen oppervlak Ao, dan is het aandeel van dit gedeelte in
de verzakking
Ao
d. x.
o
Hebben we vijf zones, dan zullen op vijf punten waarnemingen
noodzakelijk zijn om de vijf onbekenden xx, x2, x5 op te lossen.
Zijn op meer punten waarnemingen verricht, dan is wederom met
behulp van de methode der kleinste vierkanten het vraagstuk op te
lossen. De verzakkingen kunnen door middel van waterpassingen
worden vastgesteld.
Op bovenomschreven wijze werd reeds jaren geleden getracht het
probleem op te lossen. Het vraagstuk biedt nog vele moeilijkheden,
o.a. opvulling en verloop der lagen, waarneming van bij een be
paalde ontginning behorende verzakking, e.d.
Voorlopig worden voor de verzakkingspercentages der verschillende
zones aangenomen
zóne 140% van de werkzame laagopening
II: 29%
UI: 18%
IV: 10%
V3%
Waarnemingen verricht op gelijk niveau met de ontginning hebben
aangetoond, dat de hoogtepunten in de omgeving van de schachten
zich in voortdurende daling bevinden. Deze zakking kan in een tijds
verloop van 5 a 6 jaar tien tot twintig centimeter bedragenDeze
zakking ontstaat vermoedelijk door de zijwaartse uitpersing van mate
riaal uit de zóne van gelijkblijvende hoge druk (de schachtveiligheids-
pijler) naar de omgeving, waar door ontginning der lagen voort
durend zónes van ontspanning, dus van verminderde druk ontstaan.
Uit de waarnemingen onder de ontginningen is gebleken dat twee
bewegingsperioden zijn te onderscheiden. Begint de ontginning lood
recht boven het waarnemingspunt, dan ziet men het punt onmiddellijk
stijgende stijging houdt ongeveer 2 a 3 maanden aan nadat de ont
ginning loodrecht boven het waarnemingspunt plaats vond. Daarna
begint de zakking.
Door de waarnemingen boven de ontginning is komen vast te staan
dat de zakking van de hoger liggende lagen vrijwel onmiddellijk tot
aan de oppervlakte merkbaar is.
Ongeveer 8 maanden na ontkoling van een laag is de evenwichts
toestand in het gebergte in de omgeving nagenoeg hersteld.
