77
LANDMEETKUNDE
D. DE GROOT,
Enige formules voor de rekenmachine
kavels geen cultuurseizoen mag liggen, terwijl de ingebruikneming in
de herfst moet plaats hebben.
In de praktijk wordt getracht dit te bereiken door bij onderling
goedvinden een voorlopige ingebruikneming te doen plaats vinden.
Enkele eigenaren of gebruikers kunnen dit evenwel doen mislukken,
wat de kwestie bij grote ruilverkavelingen zeer precair maakt.
Ondanks de mogelijkheid na 1941 van tijdelijke exploitatie door de
Centrale Commissie op grond van art. 41, die bedoeld is als uitkomst
bij de uitvoering van de werken, is een wettelijke regeling van boven
genoemde voorlopige ingebruikneming zeer gewenst.
Arnhem, Februari 1949. C. Krombeen.
Landmeter van het kadaster, Utrecht
In zijn publicatie: ,,De stereografisehe kaartprojectie in hare toe
passing bij de Rijksdriehoeksmeting" geeft Prof. H. J. Heuvelink
o.a. een formule voor de berekening van de hoek tussen kaartnoord
en plaatselijk noord -p- en de betrekkingen tussen lengte- en breedte-
verschil van een punt met de coördinatenoorsprong en zijn coördina
ten. Deze betrekkingen zijn gedeeltelijk zuiver algebraisch gegeven,
uitgedrukt in opklimmende machten van de coördinaten, gedeeltelijk
in hoekverhoudingen. Alle berekeningen zijn logarithmisch.
Deze betrekkingen zijn in onderstaande formules omgewerkt en ge
schikt gemaakt voor berekening met de machine en wel zo, dat de
onbekende grootheid steeds wordt uitgedrukt in opklimmende machten
van de gegeven grootheden. Dit werd bereikt door reeksontwikkeling.
De omgekeerde betrekkingen, de coördinaten als functie van de lengte
en breedteverschillen vond ik door •omkering van de convergente reek
sen der eerste betrekkingen.
De uitvoering van deze berekeningen laat ik hier achterwege.
De coördinaten worden in de volgende formules gedeeld door io5,
dus uitgedrukt met 100 km als eenheid, de komma wordt vijf cijfers
naar links verplaatst. Hiermede wordt bereikt dat voor het grootste
deel van ons land deze waarden kleiner zijn dan de eenheid en de
hogere machten snel in waarde afnemen. Ik duid ze aan door en yj.
De nauwkeurige formule voor p, de hoek tussen kaartnoord en
plaatselijk noord uitgedrukt in het centesimale stelsel, in dmgr, is
p 12823,383 336,454 7.564 Irf 2,521 |3
0,173 £v)3 0,173
Voorbeeld: X=123064.91 V 71442,90
1,2306491 7) 0,7144290
