136
Literatuuroverzicht
Rapport van de heer Erik Bergstrand, voorgelegd aan het inter
nationale congres van Augustus 1948 te Oslo.
Hier volgt een samenvatting. Het betreft een toestel voor afstands
meting. Een lichtbron zendt uit lichtflitsen die teruggekaatst worden
op een spiegel en weer opgevangen op een fotocel. De gevoeligheid
van de cel varieert met dezelfde frequentie als de periode van de
flitsen. Tengevolge van het doorlopen van de afstand tot de spiegel
en terug ontstaat een faseverschil tussen de periode van de terug
kerende flitsentrein en die van de gevoeligheid van de cel. Door een
kleine verandering van de frequentie kan dit verschil weggenomen
worden, zo, dat de cel licht ontvangt op het ogenblik dat hij onge
voelig ishij zal dan niet reageren.
Resultaten: nauwkeurigheid van 1/1000000 op 10 km. Verwacht
wordt dat bereikt kan worden een nauwkeurigheid van 1/1000000 op
30 km. Bij goed zicht kan een meting met inbegrip van uitpakken en
opstellen van de instrumenten binnen twee uren worden verricht.
De betekenis is o.a. dat basissen en hun ontwikkelingsnetten zouden
kunnen vervallen.
Prof. J. M. Tienstra zond een rapport aan bovengenoemd congres
getiteld: The foundation of the calculus of observations and the
method" of the least squares. Zie Bulletin gêodésique, nr. 10.
Allen die geworsteld hebben met de geheimzinnige beginselen van
de foutentheorie zullen de schrijver dankbaar zijn dat hij deze hekserij
heeft uitgebannen. De theorie wordt geheel gegrondvest op het expe
riment, dat aantoont dat de resultaten van herhaalde metingen in vele
gevallen eenzelfde beeld vertonen dat grafisch de vorm van een klok
aanneemt. Schrijver ziet welbewust af van wiskundige interpretatie
van deze lijn.
Verder geeft het rapport een meetkundige voorstelling van de ver
effening van waarnemingen van grootheden die aan voorwaarden
moeten voldoen. De n waarnemingen worden opgevat als de n coör
dinaten van een punt, de voorwaarden als ruimten van de orde n-1.
Het gevraagde punt moet liggen in de snijding van deze ruimten, het
vereffende punt is het voetpunt van de loodlijn van het waargenomen
punt op deze snijding. "de G.
