J. WOLTHUIS
De gebroken richting
x_ fig- O-
176
Een waterpasinstrument met zo'n vizier voorzien kan in vele ge
vallen een kleine theodoliet vervangen b.v. bij het opmeten van een
polygoon, het uitzetten of opmeten van sloten in polderland als de lijn
tussen twee kadstenen op een dijk als meetlijn moet dienen, bij het
uitzetten van een fundament op de bodem van een bouwput uit de
gegevens op de bouwplanken enz.
Een bezwaar van het instrument, vooral bij dompig weer, is de
lichtzwakte, waardoor het wenselijk is de uitzetpaaltjes met witpa-
pieren manchetten te omgeven en vóór een waar te nemen jalon, als
de afstand groot is, een wit geverfd stuk triplex van b.v. 20 cm zijde
te plaatsen. De verwijdingen v boven en onder in de spleet dienen bij
het zoeken. De helling van de vizierlijn mag 14 zijn, de nauwkeurig
heid is ongeveer 2'. Het vizier, door mij gebruikt, kan worden ver
voerd in een cameraplatendoos van 9 bij 12. Men brenge daarin met
fluweel omplakte blokjes aan (zie arcering in fig. D), zodat het in
strument niet kan bewegen en de dunne metaaldraad, de zwakke plek
van het vizier, vrij blijft.
De kosten van het instrument bedroegen (in oorlogstijd) 17.50.
Landmeter van het kadaster, Nijmegen.
Wanneer bij puntsbepaling een of meer belangrijke richtingen on
zichtbaar zijn, trachten we gewoonlijk
9 door een excentrische opstelling de
terreinshindernissen te overwinnen.
Niet altijd gelukt dit en dan moet het
gegeven punt zichtbaar worden ge
maakt door heliotroop of signaal. Om
dat dit laatste tijdrovend en kostbaar
is, wordt in dit opstel de aandacht ge-
c vestigd op een in Nederland weinig
toegepaste oplossing van dit vraag
stuk, nl. de methode van de gebroken
richting.
Volgèns deze werkwijze worden ter
verkrijging van de plaatselijk niet
direct te meten richting PA, de
richting 04 en de hoeken a2, a3 en a4
op de punten P, a, b en c, benevens
de zijden lt, l2, I3 en /4 gemeten (zie
p Het aantal hulppunten zal men zo
FlSuur 1 klein mogelijk kiezen. Dit is geen veel
hoek in de gewone betekenis. Bijzon
dere eisen worden speciaal aan de hoekmeting gesteld. Het spreekt wel
V
voc,
