216
een opname bepaalt. Onder „scherpte" wordt verstaan de diameter
van het onscherptecirkeltje dat de afbeelding is van een oneindig klein
punt. De grootte van deze onscherpte-cirkel wordt bepaald door ver
scheidene factoren, zoals de constructie van het objectief, de ligging
van het focaalvlak, de hoek waaronder de lichtstralen invallen op de
emulsie, de dikte van de emulsie, de verstrooiing van de lichtstralen in
de emulsie, het contrast van het onderwerp, de ontwikkeling, etc., etc.,
Fig. 7. Voorbeeld van een test-object ter bepaling van het scheidend vermogen. Dergelijke
testkaarten worden voor algemeen fotografisch werk gebezigdten behoeve van de
kartografie echter zouden zij tot foutieve conclusies leiden omdat het onderwerp-contrast
bij verticale opnamen veel geringer is en omdat de op te nemen onderwerpen niet (zoals
111 de grafische technieken) zijn samengesteld uit lijnen doch uit willekeurige vormen.
Voor kartografische doeleinden bestaan dan ook andere testplaten, die echter in druk
niet goed kunnen worden weergegeven.
en uiteraard door mechanische factoren zoals cameratrillingen, vlieg-
snelheid ten opzichte van de belichtingstijd, etc.
Het is in de fotografie nu zó dat alle bovengenoemde eigenschappen
van de fotografische emulsie één samenhangend geheel vormen en
alle onderling van elkaar afhankelijk zijnhet is dan ook onjuist en
in feite onmogelijk één van deze factoren te beschouwen zonder alle
andere in deze beschouwing te betrekken.
In de practijk is de behoefte naar voren gekomen naar een begrip
of maatstaf waardoor deze factoren worden omvat en men nam
