223 objectieven echter moet steeds een compromis gezocht worden tussen de verschillende optische eigenschappen, waardoor het ideaal nooit bereikt kan worden. Stelt men nu aan een lens de eis dat zij ten be hoeve van een ecbnomische exploitatie een zeer grote beeld- hoek omvat, dan zal men ipso facto concessies moeten doen aan ver schillende andere optische eigenschappen, en daardoor zal een derge lijk objectief noch qua scherpte, noch qua distorsievrijheid die resul taten bereiken die wij daarin gaarne zouden aantreffen. Het ont werpen van nieuwe objectieven volgens moderner gezichtspunten vergt jarenlange rekenarbeidhet ontwerpen van een verbeterde wijdzicht- lens wordt thans ter hand genomen, doch de resultaten zullen nog verscheidene jaren op zich laten wachten. De fotografie als zodanig (dus het complexfotografische mate rialen, kartografische opname, ontwikkeling, etc.) is op het ogenblik een van de belangrijke factoren die de nauwkeurigheid van een kaar- tering bepalen, en die ook ten dele de economische grenzen stellen. Ter verdere verbetering van dit complex der fotografie staan ver schillende wegen open, die gelijktijdig bewandeld dienen te worden. Lange tijd reeds wordt gezocht naar middelen ter stabilisatie van de opnemingscameradeze stabilisatie wordt nagestreefd ten behoeve van de fotogrammetrische uitwerking en heeft slechts zin wanneer een bepaalde afwijking van de verticaal niet wordt overschreden. Het is bekend dat Fairchild een poging gedaan heeft om een kartografische camera te stabiliseren door middel van gyroscopen. Ook in Duitsland zijn reeds voor de oorlog pogingen in deze richting aangewend. Asschenbrenner heeft omstreeks 1940 enkele vluchten met een gestabi liseerde camera uitgevoerd die destijds niet tot volle bevrediging zijn verlopen. Thans werkt Asschenbrenner in de Verenigde Staten aan dit probleem verder. Indien camerastabilisatie zal zijn ingevoerd zal de fotografie als zodanig daarvan mede profiteren, doordat de hoeksnelheid waarmede de camera door remous, etc. wordt bewogen tijdens het moment van opneming daardoor tot een zeer kleine waarde zal worden terug gebracht. Een geheel andere weg is de poging om gedurende het moment van opneming de film te bewegen in het focaalvlak met een eenparige snelheid die gelijk is aan de snelheid waarmede zich het beeld van het object over het focaalvlak beweegt. Zo zijn bijv. met de Sonne camera volkomen scherpe opnamen gemaakt tijdens een snelle vlucht op 200 meter hoogte. Deze weg opent de mogelijkheid van langere belichtingstijden en dus van langzamere en in scherpte-opzicht betere emulsies. Dit principe is tot op heden slechts toegepast voor verkenningsopnemingen en het is twijfelachtig of een zo star optisch geheel verkregen zal kunnen worden dat het qua precisie voor kaarteringen bruikbaar isook (en misschien vooral) het feit dat de film beweegt, zal door de noodzake lijke synchronisatie der bewegingen grote moeilijkheden kunnen geven. Verder is de mogelijkheid niet uitgesloten dat de fabrikanten van fotografische materialen een principiële sprong in emulsionerings-

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1949 | | pagina 23