229
Een assenkruis door dit middelpunt met bijbehorend ruitennet en
een cm-verdeling langs de assen, is evenmin ontbeerlijk.
De ellipsengrafiek komt ten volle tot zijn recht bij gebruik van
werkingsvrij papier en wanneer 'een zuivere ellipspasser beschikbaar
is. Bij dergelijk papier zal ook de inschakeling van een poolcoördi-
natograaf van voordeel zijn.
In het onderhavige geval waren deze voorwaarden niet aanwezig.
De ellipsen werden daarom geconstrueerd volgens fig. 2.
Hierin zijn S en V punten die tegelijkertijd langs resp. hulpcirkel
en as worden gevoerd. De hulpcirkel is tevoren gekaarteerd, onder
inachtneming van de werking van het papier. P is het potlood.
SP y2 (ab),
SV l/2 (a b) straal hulpcirkel.
De asrichtingen enz. zijn berekend bij de constructiegegevenswe
kunnen nu ellips voor ellips opdragen.
Óp de constructie heeft men diverse controles, berustende op de aan
de ellips verbonden symmetrie. De meridianen moeten voorts door de
polen gaan en de tegenparallellen moeten symmetrisch zijn.
Niettemin blijft het noodzakelijk een geraamte van meridianen en
parallellen rekenkundig te bepalen.
2. De kaart zelf.
Cirkel, assenkruis en ruitennet als bij de ellipsengrafiek.
De verzamelde richtingen en afstanden worden nu uitgezet en wel
voor punt en tegenpunt gelijktijdig.
De meridianen en parallellen (nu geen ellipsen meer), worden met
een mal door de uitgezette punten getrokken. Ev. afwijkingen worden
direct zichtbaar als storingen in de vloeiende opeenvolging en kunnen,
zolang het inkten nog niet heeft plaatsgevonden, tijdig worden her
steld. Ook hier is symmetriecontröle.
Dit inkten stelt de hoogste eisen van vakmanschap. Trouwens,
het afwerken van de kaart bleek ongeveer evenveel tijd in beslag
C'
Fig. 2.
