234
beter zullen lenen voor ordening, opberging met opschriften in nume
rieke of andere gewenste volgorde dan de filmrollen, maar bovenal
gemakkelijker hanteerbaar zullen zijn bij raadpleging, omdat het terug
lezen van een willekeurige sheet minder manipulaties zal vereisen,
dan het terugzoeken van een bepaald filmbeeld op een 25 m of 30 m
lange filmrol. Ook het gebruik van filmstrips lijkt mij niet de aange
wezen oplossing. Strips, en ook de negatiefplaten, betekenen een be
langrijke reductie van het archief, maar in het gegeven geval zal naar
de grootst mogelijke reductie gezocht moeten worden. Hoe het ook
zij, dit zal moeten worden beproefd, moeten worden bestudeerd.
Dat mechanische reproductie bij de besproken registers vereist is,
dat gestreefd moet worden naar de invoering van meer efficiënte
werkmethoden, daarvan is men bij het Kadaster overtuigdhet pro
bleem bestaat dus uit het zoeken naar de juiste vorm, naar de meest
doeltreffende methode, die aan de bijzondere, door het Kadaster te
stellen eisen zal voldoen.
Ik wil thans Uw aandacht vragëiTvb'or de reproductieproblemen bij
de kadastrale plans en zal daarbij tevens bespreken in hoeverre, en
met welk doel, mechanische reproductie werd ingevoerd.
(Een gedeelte, handelende over ontstaan en hijwerking der plans, is hier weg
gelaten. De Redactie.)
Hiermede heb ik getracht U duidelijk te maken, dat men bij het
Kadaster dus steeds rekening heeft te houden met „kopiëring" en
„bijwerking" van plans.
Bij beide soorten van werkzaamheden is in de laatste jaren mecha
nische reproductie ingevoerd.
De kopiëring der minuutplans geschiedde oorspronkelijk met de
hand, doch is later vervangen door vlakdrukreproductie. Deze wijze
van reproductie is ook heden ten dage nog gebruikelijk. Van elk nieuw
minuutplan dat ontstaat, worden een aantal neodrukken vervaardigd.
De bijwerking der plans geschiedde en geschiedt nog met de hand
door radering, kopiëring en in inkt zetten, en werd vroeger op alle
stellen plans uitgevoerd. Doordat de plans zijn aangelegd op stevig
papier van goede kwaliteit, kan deze bijwerking zonder bezwaar her
haalde malen op een zelfde plan worden uitgevoerd. De jaarlijkse
bijwerking was echter een tijdrovende geschiedenis.
Door de instelling van de Fototechnische Dienst van het Kadaster,
een centrale instelling gevestigd te Amsterdam, kon hierin belang
rijke verbetering worden aangebracht. Van dit moment af werd jaar
lijks slechts één stel plans bijgewerkt en werden van deze bijgewerkte
plans fotokopieën, in negatieve of positieve afdruk, vervaardigd.
Dit systeem voldeed en voldoet nog goed, en bracht, naar U be
grijpen zult, een enorme werkbesparing met zich mede. Toch wordt
gestreefd naar de invoering van een goedkoper en handiger repro
ductiesysteem, waarover ik U zo dadelijk meer hoop te vertellen.
De Fototechnische Dienst van het Kadaster beschikt over een foto
kopieerinstallatie, uitgevoerd met lens en omkeerinrichting, in de vorm
van een spiegel, zodat in één trap direct leesbare negatieven kunnen
worden vervaardigd. Brandpuntsafstand van de apochromatische lens
