VERSCHILLENDE ONDERWERPEN
122
Derde en vierde proefmetingen. Deze werden zodanig ingericht,
dat een indruk zou worden verkregen van het gedrag van de plani-
meter terwijl het instrument zich aanpast aan een gewijzigde tempe
ratuur. Nadat een korte reeks metingen was gedaan bij een lage
temperatuur (+3° resp. 3,5°) werd het tekenbord met de plani-
meter overgebracht naar een vertrek met een hoge temperatuur
170 resp. 200), waar gedurende 110 resp. 80 minuten continu
metingen werden verricht. Als perceel fungeerde een porceleinen
schoteltje, waarvan de uitzettingscoëfficient zeer gering is (3.10-6).
Daarna werd de planimeter teruggebracht in het vertrek met lage
temperatuur, waar direct enkele metingen werden gedaan, gevolgd
door metingen na 70 minuten succ. 17 uren (3e proef) resp. na 10
uren (4e proef). De resultaten zijn gegeven in fig. 27, waarin elk
cirkeltje betrekking heeft op het gemiddelde van drie opeenvolgende
metingen.
Ondanks hun onvolkomenheid en onvolledigheid tonen de beschre
ven metingen duidelijk aan, dat temperatuursveranderingen tot uiting
komen in de resultaten van de planimetreringen. Het is dus verstan
dig de planimeter te bewaren in een temperatuur die ongeveer gelijk
is aan die waarin hij gebruikt zal worden. Is dat niet mogelijk, dan
geve men het instrument vóór het gebruik voldoende tijd (b.v. een
uur) om zich aan de andere temperatuur aan te passen. Bij absolute
planimetrering dient de planimeter gebruikt te worden bij een tem
peratuur ongeveer gelijk aan die waarbij de ijking heeft plaats ge
vonden.
M. F. FERWERDA,
De enclaves in BAARLE-NASSAU
Mijn aandacht werd gevestigd op het hieronder volgend citaat uit
de „Handelingen van de Tweede Kamer" in de vergadering van 23
April 1947:
De Heer Sassen
„Mijnheer de Voorzitter! Ik wil nog gaarne een enkel punt aan
roeren, dat mij als Brabander toch wel enigermate hoog zit. Hoog
zit ook, omdat het hier betreft een anachronisme, dat tot gevolg heeft,
dat men als het ware de kat bij het spek zet. Ik bedoel het anachro
nisme van Baerle-Nassau en Baerle-Hertog. Deze laatstgenoemde
Belgische gemeente ligt in meer dan 30 stukken geënclaveerd in het
Nederlandse Baerle-Nassau. Deze eeuwenoude wantoestand is bij
Landmeter van liet kadaster, Breda
