17
k's of de v's voor al de problemen tegelijk worden berekend, even
tueel met t.a.v. vereffeningsvraagstukken ongeschoold personeel. Het
aantal mogelijkheden is echter zeer beperkt. Een tweetal voorbeelden
verduidelijken het artikel.
Jg. 1948, blz. 250: Dr. Bror Wideland: L'écart dynamique de ferme-
ture du polygone de nivellement de haute précision Vannas-Lulea-
Umea-Vannas.
In dit artikel, dat een uittreksel is van een eraan voorafgaand
Zweeds artikel, wordt, naar aanleiding van verkregen resultaten bij
zwaartekrachtsmetingen in de omgeving van bovengenoemde plaatsen,
behandeld de berekening van de correctie die ten gevolge van het
niet evenwijdig lopen der niveauvlakken bij primaire waterpassing
dient te worden aangebracht.
Jg. 1948, blz. 460: Arne Bjerhammar: Enige beschouwingen over
de toepassing van het rekenen met matrices bij vereffeningsvraag
stukken.
De schrijver behandelt eerst in het kort, onder verwijzing naar des
betreffende literatuur, de algemene rekenwijze met kwadratische ma
trices. Vervolgens voert hij speciaal ten behoeve van de vereffenings
berekeningen rechthoekige matrices in, welke hij aan verschillende be
handelingen die bij kwadratische matrices gebruikelijk zijn, onderwerpt.
Deze rechthoekige matrices maken het mogelijk een aantal voorwaar
de vergelijkingen rmet .r waarnemingen als volgt te schrijven:
A„ (Pn Vsl) Wrl. (r<s)
Ook kan men r onbekenden als volgt in de .f waarnemingen uit
drukken
Door toepassing van de rekenwijze met rechthoekige matrices wordt
dan het iste tot en met het 4de standaardvraagstuk nagenoeg com
pleet behandeld.
Verder wijdt Bjerhammar nog enige beschouwingen aan het be
rekenen van symmetrische reciproke matrices. Het blijkt dat een sym
metrische matrix geschreven kan worden als een product van 2 drie-
hoeksmatrices
T*T S.
Dit toepassend op het vergelijkingsstelsel SX R doet TX
(T*)-i R ontstaan, waarbij T een driehoeksmatrix isX is een vector
waarvan de componenten zich zeer eenvoudig laten berekenen. In de
practijk berekent men de onbekenden tegelijk onafhankelijk van elkaar
en wel als volgt: (T*)-1 R C (nieuwe vector), vervolgens TX
C, waaruit tenslotte X T-1 C. Werkt men dit in de practijk uit, dan
ontstaat het systeem Cholesky, in Zweden bekend onder de naam
Cholesky-Ruben
Het artikel geeft onderaan op blz. 489 een uitvoerige literatuurlijst.
Jg. 1948, blz. 490: een heel uitvoerig interessant 6 blz. groot ver
slag van het geodetisch congres in Oslo. Daarin staat ondermeer dat
Asr Xrl Psx Vsv (r<Cs)
