264
Prof. Ir. F. HELLINGA,
Efficiency bij ruilverkavelingen
Prof. Polak antwoordt dat juist de bestemmingsplannen een ondoelmatige
industrialisatie wensen tegen te gaan.
De heer Van Schagen vreest bij het totstandkomen van de nieuwe wet dat
de bevolking steeds meer wordt uitgeschakeld. Zoals bij de N.V.'s de aandeel
houders weinig meer te zeggen hebben en het beheer geheel naar de directeur
is getrokken, zo wordt in de ambtelijke wereld het beheer steeds meer door
specialisten gevoerd, en worden de personen met een ruime visie vrijwel uitge
schakeld.
Prof. Polak wijst op Amerika waar het ook die kant op gaat. Hij acht het
inderdaad niet wenselijk dat de specialist regeert.
Hoogleraar aan de Landbouwhogeschool te Wageningen
(Voordracht gehouden tijdens de Geodetische Studiedagen der N.L.F.
te Wageningen op 8 Juni 1950)
Ruilverkaveling wordt toegepast in gebieden waar de verkaveling
zo ongunstig is, dat het landbouwkundig gebruik van de percelen er
onder lijdt. Verkaveling, indien wij ons beperken tot wat men de
„interne" verkaveling kan noemen, als begrip omvat grootte en vorm
van de percelen en ligging van de percelen t.o.v. het bedrijf.
Een analyse van de nadelen van een slechte verkaveling leert ons, dat
1. kleine oppervlakte en/of slechte vorm van de percelen veel rand-
verlies tengevolge hebben
2. kleine oppervlakte en/of slechte vorm van de percelen een ongun
stige exploitatie geven
3. een ontoereikend of ondoelmatig wegenstelsel de percelen moeilijk
bereikbaar maakt
4. sterke versnippering eveneens tot slechte bereikbaarheid leidt;
3. sterke versnippering de uitvoering van cultuurtechnische verbete
ringen, met name afwatering en ontginning, veelal in de weg staat.
Kenmerkend zijn de op de hiervoorgenoemde punten door toepassing
van ruilverkaveling te verkrijgen verbeteringen
ad. 1. De randverliezen verminderen door samenvoeging van per
celen en verbetering van de vorm. De aldus verkregen landwinst is het
grootst indien de nieuwe percelen vierkant worden gemaakt. Bij een
goed gevormd perceel (lengtebreedte 2:1) van 4 ha is de grens-
lengte per ha ongeveer 215 m. De breedte langs de grenzen, die voor
de productie totaal verloren gaat, bedraagt 0,3 tot 0,5 m. Blijkens
onderstaande tabel ligt de landwinst tussen 0,5 en 2,0
Grenslengte van percelen in 111 per ha
voor ruilverkaveling na ruilverkaveling
Oude polder in Holland 265 210
Es 1065 340
Veld 615 355
Behalve deze over het algemeen betrekkelijk kleine landwinst is een
