265
ander voordeel, dat in een slotengebied de kosten van het onderhoud
der sloten geringer worden.
In gebieden met sloten met een vrij laag peil zijn bij versnipperde
percelen die ieder afzonderlijk worden gedraineerd vele diepe, water-
ontvangende sloten nodig. Daar in dit geval de sloten al gauw een
bovenbreedte van 2,5 m moeten hebben, ontstaat hier veel rand-
verlies. Er bestaan twee manieren om dit randverlies te beperken,
nl. door toepassing van ruilverkaveling of door drainreeksen te leggen,
die door het land van verschillende eigenaren lopen.
In de gebieden in Noord-Holland waar veel wordt gevaren, is door
demping van de sloten grote landwinst te behalen.
ad. 2. Vormverbetering en perceelsvergroting, waarbij vooral naar
het verkrijgen van rechthoekige percelen moet worden gestreefd, leiden
tot productiewinst door vermindering van de oppervlakte der wend
akkers en geven voorts betere exploitatiemogelijkheden. De vermin
dering van de productiekosten tengevolge van de betere exploitatie
mogelijkheden is in gebieden met gezinsbedrijven niet groot, behalve
in de oogsttijd, wanneer een snelle oogst met het oog op ons wissel
vallig klimaat goud waard is.
ad 3 en 4. Door de aanleg van een doelmatig wegenstelsel en de
samenvoeging der percelen wordt het land beter bereikbaar en kan
een zeer belangrijke tijdwinst worden geboekt, hetgeen wederom ver
laging van de productiekosten veroorzaakt.
ad 5. Afwatering en ontginning vormen t.o.v. het onderwerp van dit
betoog zelfstandige maatregelen daarom kunnen we punt 5 verder
buiten beschouwing laten.
Nu blijkt dus, dat ruilverkaveling behalve enige landwinst vooral
verlaging van de productiekosten tengevolge heeft. Volgens recente
Zwitserse publicaties worden de besparingen op de productiekosten
voor gebieden met klein bedrijf op 15 voor groot bedrijf zelfs op
25 geschat. Twee grote, onderling vergelijkbare Duitse bedrijven
hadden bij geen, resp. sterke versnippering 3,5 resp. 19 tijd
verlies bij het bereiken van de percelen.
Wij zien tegenwoordig ruilverkaveling echter niet uitsluitend als
een middel om te komen tot verlaging van de productiekosten (vooral
bij het gezinsbedrijf zou het effect dan vrij gering zijn) maar wij
achten de ruilverkaveling bovenal een maatregel om via het vrijmaken
van arbeidstijd te geraken tot intensivering van de productie. Zo wor
den bijvoorbeeld op veraf gelegen graslandpercelen in gebieden met
streeksgewijze bebouwing geen melkkoeien geweid. Deze percelen, die
als hooiland worden gebruikt, ontvangen minder organische bemesting,
daar de rijtijd voor het vervoer over de grote afstand niet wordt ge
dekt door de hogere opbrengst tengevolge van de bemesting. Stellen
wij, op basis 1940, de waarde van goed weiland op 2500.per ha,
dan wordt de waarde van het vorenbedoelde hooiland, afgezien van
de ligging, 500.tot IOOO.lager geschat. Zij die de uitdrukking
„hoedanigheidsgraad" kennen, krijgen enig inzicht in het grote ver
schil tussen weiland en hooiland, indien wordt medegedeeld, dat de
hoedanigheidsgraad voor weiland 8,3 en die voor hooiland 4,5 is.
