39
plans der kadastrale kaarten aanwezige namen laten controleren op
hun juistheid en eventueel voor aanvulling van niet opgenomen namen
zorgdragen
Waar wij de meeste waarde aan hechten is het aanleggen van zo
mogelijk complete en goed gecontroleerde verzamelingen. Daarnaast is
van belang zoveel mogelijk nederzettingen uit een bepaalde streek of
landschap in het onderzoek te betrekken. Deze methode van werken
vestigt nl. de aandacht op de voor de streek typerende namen, die zich
dikwijls in iedere nederzetting herhalen en dus hun specifieke be
tekenis moeten hebben.
Natuurlijk kunnen ook losse namen grote waarde hebben, hetzij als
bewijs voor relicten of overgangsvormen, hetzij als getuigen van een
bepaalde voor die plaats belangrijke gebeurtenis of ontwikkeling. Bij
volledig verzamelen komen deze namen op den duur vanzelf tot hun
recht. Wij staan onze lijsten nl. gaarne ter bestudering af aan ieder
die voor dit onderwerp speciale belangstelling toont. Vooral samenwer
king met geologen en historici wordt dezerzijds zeer op prijs gesteld.
Natuurlijk krijgt men op deze manier veel namen, o.a. ontleend aan
familie- en voornamen, aan beroepen, ligging, e.d., waar voor een
toponymicus weinig belangrijks uit valt af te lezen. Toch zijn ook deze
namen niet te verwaarlozen, omdat het tweede bestanddeel belangrijk
kan zijn. Ik denk b.v. aan Maaikes akker, Ruttens-bouwing, Grietjes
hof, enz.
Er zijn thans op kadastrale plans en op de topografische kaarten
vrij wat namen vermeld. Gezien de vele onjuistheden in de schrijfwijze
en de plaatsaanduiding kunnen ze echter niet als directe bron bij het
onderzoek worden gebruikt. De directeur van de Topografische Dienst,
de heer Von Frijtag Drabbe, heeft in principe zijn medewerking reeds
toegezegd voor verbetering van door ons op de kaart gesignaleerde
fouten.
Alleen verbetering, hoe belangrijk ook, is echter nog niet genoeg.
Het cartografisch namenmateriaal is voor bepaalde streken van het
land zeer onvolledig. Onze indruk is dat voor Brabant en Limburg
het Kadaster een belangrijke bron vormt. Zowel de minuutplans als de
eerste aanwijzende tafels geven een bijna compleet overzicht van de
aanwezige bloknamen. Hier is dus controle op de juistheid van de
overlevering voldoende. In andere streken, en hierbij heb ik Gelder
land en West-Nederland op het oog, zijn de namen slechts sporadisch
en dan nog alleen op de minuutplans vermeld. Meestal hebben
daar alleen de secties een bepaalde naam.
Dat ook in die provincies wel degelijk namen bestaan, is ons uit
mondelinge mededeling van huidige landgebruikers en eveneens uit
sommige wetenschappelijke archieven bekend. Maar wij weten ook,
dat bij het jongere geslacht de kennis hiervan bezig is snel te ver
dwijnen, enerzijds door ruilverkaveling, stads- en dorpsuitbreiding,
ontginning e.d., anderzijds doordat men de voorkeur geeft aan de
kadastrale aanduiding. Deze laatste heeft vooral in streken waar veel
grenswijzigingen voorkomen door koop, splitsing, enz. voordelen door
haar exactheid. Indien men in zulke gevallen van hermeting de oude
