=ef
3cfcr
136
*zzzZZZ?
O
sf7//7fr±
CD-
CO
<M
O
CM
CO
mogelijkheden benevens de voor- en nadelen zullen beschrijven t).
Een zeer oude proef uit het begin van de negentiende eeuw, waar
aan de namen van Fresnel en Young zijn
verbonden, komt ons hier te hulp. Om de
gedachten te bepalen stellen wij ons voor, dat
de aligneerlijn in een horizontaal vlak ligt en
dat wij de ligging daarvan, het azimuth, willen
vastleggen. Dit komt dus neer op het aligneren
in één dwarsrichting, loodrecht op de richtlijn
wat daarvan gezegd zal worden, geldt ook voor
het richten van een horizontale lijn met ver
plaatsingen in een verticaal vlak. Omtrent het
richten, waarbij verplaatsingen voorkomen in
twee dwarsrichtingen, kunnen wij later nog een
en ander mededelen.
Op de plaats A (fig. 5) bevindt zich een
scherm met een verticale spleet 6"o- Deze ont
vangt licht van een autolampje van 25 Watt;
de gloeidraad van het lampje staat ongeveer
in het brandpunt van een enkelvoudige lens,
een brilleglas van 20 tot 30 cm brandpunts
afstand, zodat een enigszins evenwijdige bundel
de spleet A verlaat. Door buiging aan de spleet
breidt het licht zich ook zijdelings uit.
Bij B, op een afstand Cx van A gelegen, is
een scherm opgesteld, voorzien van twee even
wijdige spleten 6"i en S2, die onderling even
wijdig zijn en ook evenwijdig aan de spleet bij
A. Het van ieder van de spleten bij B afkom
stige licht wordt eveneens door buiging enigs
zins waaiervormig uitgespreid.
De aligneerlijn wordt gerealiseerd door het
midden van A en het midden van de dubbele
spleet bij B.
Gaan wij na wat de lichtverdeling is in een
vlak C op een willekeurige, doch niet te kleine
afstand c2 van B gelegen, dan merken wij
vooreerst op, dat het punt D, waar de aligneer
lijn het vlak C .mijdt, evenver van .Si als van
.S2 gelegen is.
De lichtgolven, die tegelijk en ,S2 ver
laten en daar nog „in fase" waren, komen dus
tegelijk in D aan. Merken wij nog op, dat de
functie van de spleet bij A juist deze ishet
op Yi en S2 vallende licht voortdurend in fase
te laten zijn. of, zoals men zegt, cohaerent te
o
co
Fig. 5-
1) Een eerste mededeling hieromtrent is: A method for precision alignments.
Journal of the Optical Society of America 36, 242; 1946.