190
rijke verbetering van de multiplex voor zover het de uitwerking be
treft. Een onderzoek met een toetsplaat voor het scheidend vermogen,
op de tentoonstelling gedemonstreerd, liet uitstekende resultaten zien.
Daarom geloven we, dat dit eenvoudige en tamelijk goedkope instru
ment een toekomst zal hebben in de fotogrammetrie. Het nadeel van
het waarnemen in een anaglyphenbeeld schijnt niet te ernstig te zijn,
dank zij het gebruik van de oorspronkelijke negatieven.
Zeiss toonde, behalve zijn ontschranker, de nieuwe stereoplanigraaf
C 8 volgens het bekende ontwerp, dat in het verleden bewezen heeft
te voldoen. Een aantal toevoegingen en verbeteringen zijn aan het oude
type aangebracht. Het zal echter van de vaardigheid en de bekwaam
heid van de nieuwe fabriek afhangen, of de nieuwe C 8 werkelijk een
hogere nauwkeurigheid dan de vooroorlogse types zal bereiken. We
hopen dit in de nabije toekomst te kunnen onderzoeken aan de nieuwe
C 8 van het Internationaal Instituut voor Luchtkaartering te Delft.
Verder laat Zeiss de radial secator zien, die ontwikkeld is tijdens de
oorlog en die het maken van mallen voor de gleufmallenmethode ver
eenvoudigt en verbetert.
We vermelden in het bijzonder de aankondiging van de nieuwe
toparlens van Zeiss, die ontworpen is door dezelfde Dr. Richter die de
beroemde topogonlens op zijn naam heeft staan. Met deze toparlens
en de aviotarlens van Wild geloven we, dat de Europese camera
industrie de fotogrammetrie van optische middelen heeft voorzien die
de mogelijkheden van de fotogrammetrie zo aanzienlijk vergroten, dat
niemand deze kan negeren. Dit is ook het geval, en misschien nog
meer, met de aviogonlens, de wijdzichtlens van Wild, die van het
grootste belang is voor de fotogrammetrie.
Met deze aviogonlens komen we bij de andere Zwitserse producten,
de verbeteringen van de bestaande Wild A5 en A6. De Ay kan be
schouwd worden als een belangrijke verbetering, niet omdat hij, even
als de Zeiss C8, foto's van 9 X 9 inch kan bevatten, maar door de ver
beterde positie van het meetmerk ten opzichte van het vlak van de
negatieven. Iedereen weet, dat deze ligging een zwak punt vormde,
vooral in de vroegere construcie van de A5, omdat er zich enige
prisma's tussen het meetmerk en de negatieven bevonden. Nu is dit
jneetmerk op een bepaalde afstand van het vlak van de negatieven ge
plaatst, zonder beweegbare optische delen ertussen.
De A8 is een meer algemene uitgave van de bekende A6. We krijgen
de indruk, dat in vele gevallen het verlies aan nauwkeurigheid van de
A7 naar de A8 niet heel groot zal zijn. Daarom kan dit instrument ook
gebruikt worden voor kaarteringen op grote schaal. We zouden het
echter als een fout van de firma Wild beschouwen, als zij de A6 van
haar programma zou schrappen, zoals zij dit met de A5 doet. De A8
is veel duurder dan de A6. Er is geen behoefte aan duurdere uitwer
kingsinstrumenten, maar aan goedkopere. We vermeldden reeds, dat
een van de sterkste indrukken die we gedurende het congres kregen,
het feit was, dat de fotogrammetrie in een stadium van massaproductie
gekomen is. Als we tegenwoordig kijken naar vele zogenaamde onont-
