72
mededelingen deed. Reeds in 1938 werd daarna een aanvang gemaakt
met de kadastrale meting ten behoeve van de ruilverkaveling Eemnes.
In het eerste nummer van „Photogrammetria" van 1942 publiceert de
heer Gorter de alleszins bevredigende resultaten. Inmeting van de
snijpunten van sloten met zeer lange rechte lijnen tot 1000 m lengte
toe, leverde bij uitpassing in de kaart 1 1000 een middelbare fout van
21 cm in de ligging van een sloot, een resultaat dat eveneens aan de
eisen van een toekomstige H.T.W. zal blijken te voldoen.
Alles wees erop, dat men krachtig op de bestaande weg zou verder
gaan. Bij buitenlandse kadastrale diensten had, met slechts twee uit
zonderingen, de fotogrammetrie tot op dat ogenblik bepaald minder
vorderingen gemaakt dan bij ons.
Het eerste land dat systematische toepassing van de fotogrammetrie
op een kadastrale meting in grote stijl laat zien is Italië. Nadat in
dat land in 1931 was besloten tot systematische hermeting en in 1933
vrij uitgebreide proeven waren genomen met de toepassing van
Italiaanse fotogrammetrische instrumenten voor dit doel, is deze me
thode sedert 1934 bij het Italiaanse kadaster erkend en aanvaard,
waarbij de uitvoering zowel voor een klein gedeelte in eigen beheer
en voor een belangrijk gedeelte door particuliere bedrijven tot stand
komt. In 1952 is een speciale instructie voor de fotogrammetrische
productie van kadastrale kaarten verschenen. De daarin genoemde
toleranties en contrölemethoden zijn nog bijna geheel dezelfde als oor
spronkelijk gesteld. Ook de apparatuur die in Italië in gebruik is, in
het bijzonder de veel toegepaste instrumenten van Nistri, heeft weinig
verandering ondergaan. Hoewel men in Italië geen rechtskadaster heeft
en het met uitzondering van kleine gebieden die niet fotogrammetrisch
worden opgenomen, bijna uitsluitend grafisch is, moeten toch alle grens-
punten tussen percelen en alle verdere objecten die anders op de foto
onduidelijk zijn, voor de foto zichtbaar worden gemaakt.
De controle geschiedt door metingen langs rechte lijnen tussen be
kende punten van de meetkundige grondslag, die zoveel mogelijk de
tails van grenzen en topografie snijden. Bekijkt men de toleranties, dan
kan men het Italiaanse kadaster bepaald niet rangschikken onder de
categorie van hoogwaardige kartografische werken. Voor de planime
trie vermeldt de instructie slechts twee tolerantieformules:
T1 0,00025 s 0,05 ~\JD voor korte afstanden,
Ti 0,00020 s 0,004 D lange
Neemt men als voorbeeld het schaalgetal j 2000 en de afstand D
langs de meetlijn één keer 50 en één keer 500 m, dan vindt men
respectievelijk voor de toleranties 0,85 m en 2,40 m. Bovendien wordt
de kaart dan nog geaccepteerd, wanneer niet meer dan 10% van de
gecontroleerde afstanden langs de lijn deze waarde overschrijden,
d.w.z. deze getallen bedragen 1,66 maal de toelaatbare middelbare fout.
Deze is dus voor die twee getallen resp. 0,51 m en 1,45 m of in de
kaart 0,25 mm en 0,72 mm, voorwaar, middelbare fouten die in een
grafisch kadaster naar onze opvatting eigenlijk nauwelijks toelaatbaar
