235
Plastische tekenmaterialen voor cartografische
doeleinden
de rechthoekige aansluiting consequent wordt volgehouden, met noe
menswaard zal afwijken van het aantal dat door de „vrije opzet" van
elk plan afzonderlijk zal ontstaan. Hierbij wordt verondersteld, dat
men niet star zal vasthouden aan het oude standpunt, dat het beter is
natuurlijke grenzen als bladgrenzen te nemen.
Eertijds beoogde men met deze opvatting niet alleen op de enkelvou
digheid van één kaart de nadruk te leggen, maar ook zag men in de na
tuurlijke grens iets blijvends. Uiteraard is een natuurlijke grens ver
anderlijk uit dien hoofde wordt het blijvend karakter van die grens
en daarmede zijn betekenis voor het kadaster naar een ondergeschikte
plaats verschoven. Immers bij de voortschrijdende kadastrale techniek
is een verantwoorde meetkundige grondslag het alles beheersende uit
gangspunt voor de aanmeting der rechtsgrenzen.
Een steen of paal, die in een stelsel van meetlijnen is aangemeten,
is thans, in tegenstelling met vroeger, niet enkel een verplaatsbaar ob
ject, maar een terreinsvoorwerp dat te allen tijde op de oorspronkelijke
plaats opgericht kan worden.
Als gevolg van de voortdurende relatie die bestaat tussen terreins-
voorwerpen en de in meetgetallen uitgedrukte afstanden, heeft men
meer armslag gekregen bij de keuze van de bladgrenzen, waardoor het
niet meer nodig is, een enkelvoudig plan het keurslijf der natuurlijke
begrenzing op te dringen. Gezien de mogelijkheden kan het Kadaster,
indien het schijnbaar onmiddellijke nuttige effect van het enkelvoudige
plan voor intern gebruik wordt opgegeven, zijn cartografie meer nog
dan voorheen in de sfeer der algemene doelmatigheid betrekken.
P. A. VAN GORSEL
Medewerker C. V. Ingenieursbureau Van Steenis, W. A., Utrecht
Astralon en astrafoil als tekenondergrond voor cartografische doel
einden
In de naoorlogse periode werden in ons land diverse soorten plasti
sche tekenmaterialen geïmporteerd en wel uit Amerika, Engeland en
Duitsland. Het gebruik van plastische tekenmaterialen voor cartogra
fische doeleinden heeft zich thans tot diverse diensten in den lande
uitgebreid, hoewel men, wat de betekening betreft, meestal nog in een
experimenteel stadium verkeert.
Een onderzoek naar de maatvastheid van de plastische tekenmate
rialen, door het T.N.O. Toegepast Natuurwetenschappelijk Onder
zoek) verricht, heeft uitgewezen, dat de materialen astralon, astrafoil
en plastic sheet zo goed als ongevoelig zijn voor vocht en nagenoeg aan
de gestelde eisen van maatvastheid beantwoorden. (Zie ook het artikel