239 de trekpen zeer gelijkmatig in snelheid over de tekenondergrond dient te bewegen. In het algemeen ligt de tijdsduur benodigd om een bepaal de lijnlengte met S-inkt te tekenen iets hoger dan die benodigd voor het tekenen van een gelijke lijnlengte met de normale Oostindische inkt. Kaarteren op astralon Het kaarteren op astralon moet voorlopig nog gezien worden als een vraagstuk waarvan de aan alle eisen voldoende oplossing nog niet ge vonden is. Voor de vervaardiging van kaarten op grote schalen heeft de directe kaartering op astralon (astrafoil, plastic sheet) ongetwijfeld vele voor delen. In het geval dat de kaartering op de gematteerde zijde van het transparante astralon verricht wordt, lijkt de volgende werkwijze voor lopig de beste resultaten op te leveren. Na de voorbewerking en preparatie van de plaat kan met behulp van de coördinatograaf het ruitennet geconstrueerd worden, waarbij men, per te prikken punt, carbonpapier tussen het piquoir en de tekenonder grond legt, teneinde de punten duidelijk te markeren. Meetpunten en andere voor de kaartering belangrijke punten dienen direct met zacht potlood gemarkeerd te worden, daar deze slecht zichtbaar zijn en men anders vrij veel moet reconstrueren. In het algemeen vraagt de kaartering op astralon of andere plastics meer accuratesse en vakbekwaamheid van de tekenaar dan normaal tengevolge van het slecht zichtbaar zijn van de punten van steekpasser en piquoir, terwijl tevens de beeldwerking belangrijk minder is. In binnen- en buitenland is men er bij verschillende diensten toe overgegaan de kaartering op het zgn. astralon-halfwit te verrichten, waardoor bovengenoemde moeilijkheden belangrijk gereduceerd wor den. Dit materiaal, waarvan de witte tekenondergrond de kaartering vergemakkelijkt, is echter niet transparant en de ervaring zal moeten leren in hoeverre het kaarteren op plastische materialen zich zodanig zal ontwikkelen, dat van een, aan alle eisen voldoende, oplossing kan worden gesproken. In dit verband moet nog opgemerkt worden dat, indien op plastisch materiaal met tegenlicht gekaarteerd wordt, de punten van steekpasser en piquoir wel duidelijk zichtbaar zijn. Deze methode zou echter ver eisen, dat per tekenaar een kopieerspiegel beschikbaar zou moeten zijn. Het vermenigvuldigen van op astralon aangebrachte tekeningen Bij het vermenigvuldigen door middel van het Ozalidprocédé van tekeningen die op astralon zijn aangebracht, is het niet aan te raden het astralon door de Ozalidmachine te laten lopen, aangezien het de kans loopt te veel te worden verhit. Men kan in een afzonderlijk pneumatisch raam belichten en alleen de ontwikkeling in het apparaat laten ge schieden. De warmteontwikkeling tijdens dit procédé is zodanig, dat men zonder bezwaar lichtdrukken van astralonoriginelen kan ver vaardigen.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor Kadaster en Landmeetkunde (KenL) | 1954 | | pagina 29