VERSCHILLENDE ONDERWERPEN
37
L. BOS
Oud-hoofd van de administratieve organisatie van de B.P.M. in Indonesië
Organisatie en administratie
Korte inhoud van een lezing gehouden te Arnhem voor de
Vereniging voor Kadaster en Landmeetkunde op 25 september 1954
Het doel van de lezing is enige richtlijnen aan te geven die kunnen
leiden tot grotere efficiency, d.i. doelmatig werken.
Het woord efficiency wordt soms verkeerd gebruikt. Men verwart
de aanwezigheid van hulpmiddelen om te komen tot efficiënt werken
met de efficiency zelf.
Organisatie en werkmethoden moeten gericht zijn op het doel van
de onderneming of instelling; niet op het doel van personen wanneer
dit afwijkt van het doel der instelling.
Het doel kan verschillend zijn, bv.
voor een industrie produceren
voor een overheidsinstelling een taak in dienst van de gemeenschap
voor een onderneming winst maken.
Als het doel verschillend is, zullen de middelen soms ook verschil
lend zijn. Eén ding blijft altijd gelijk, nl. de uitvoering geschiedt door
mensen, al of niet met gebruik van hulpmiddelen.
Een grootbedrijf met moderne uitrusting wordt voor efficient aan
gezien, doch dit kan misleidend zijn. De uitrusting geeft geen garantie
voor efficiency. Het gaat er om of van de hulpmiddelen het juiste ge
bruik wordt gemaakt. Los van het gebruik van hulpmiddelen dient de
mens de juiste instelling te hebben om tot doelmatig werken te komen.
Is die instelling er niet, dan zullen stalen meubelen en moderne appa
raten en machines dit niet goed maken.
Een ondoelmatige werkwijze kan een gevolg zijn van verkeerde
organisatie, onjuiste taakverdeling. Dit is dan een fout van de leiding.
Als een leider bepaalde fouten niet ziet, kan er soms veel gered worden
door zijn ondergeschikten, doch in de praktijk zal hiervan niet veel
terecht komen en mag daar zeker niet op worden gerekend.
Als de leiding goed is, blijft deze toch afhankelijk van het uitvoerend
personeel. Een taak van de leiding is dit personeel zo goed mogelijk te
doen werken, door het tot doelmatig werken op te leiden.
Doelmatig werken is de taak van ieder afzonderlijk en van allen te
zamen. Leiders en uitvoerders tezamen vormen de organisatie.
Om te komen tot een goede organisatie moet worden uitgegaan van
de vraag, wat moet worden gedaan, door wie, en op welke wijze.
Dit laatste is afhankelijk van de aard van het bedrijf of de instelling
en wordt hier niet verder besproken. Wat moet worden gedaan en
door wie, kan worden vastgelegd in een organisatieschema.