183
Uit een en ander moge reeds gebleken zijn, dat een ruilverkaveling
niet meer is een werk dat door de cultuurconsulent en de landmeter
van het kadaster onder verantwoordelijkheid van een Plaatselijke Com
missie zonder anderen wordt uitgevoerd.
In verschillende publicaties wordt vermeld, dat ca. 1.000.000 ha
in ons land voor ruilverkaveling in aanmerking komt. Wanneer wij
daarnaast zien de totale oppervlakte cultuurland, door Edelman op
ca. 2.500.000 ha gesteld in zijn „Inleiding tot de bodemkunde van
Nederland", dan blijkt, dat ca. 40 va onze Nederlandse landbouw
grond in de loop der jaren verkaveld zal worden. Dit hoge percentage
dient een aanleiding te zijn te beseffen, dat dit werk verantwoordelijk
zal zijn voor het aanzien van een groot deel van Nederland.
Er zijn enkele onvolkomenheden, waarop ik in dit artikel in het
bijzonder de aandacht wil vestigen.
Gemeentegrenzen
In grote verkavelingen strekt het blok zich vaak over een groot
aantal gemeenten uit. Op Walcheren zijn 17 gemeenten geheel óf
gedeeltelijk in het blok opgenomen, op Schouwen en Duiveland is dit
aantal 18 en op Tholen 7. De begrenzingen van deze gemeenten zijn
vaak kanten van wegen of het midden van watergangen of grenzen
van percelen. In de meeste gevallen valt een gemeentegrens samen
met een zichtbare terreinscheiding. Dit spreekt ook haast vanzelf.
Een grens is een lijn waar rechten en bevoegdheden van de een
(natuurlijke persoon of rechtspersoon) ophouden en die van de ander
beginnen. Toen men deze grenzen vaststelde, sloot men zich óf aan
bij een bestaande gebruiksgrens óf ontstond, wanneer de grens nieuw
gevormd werd, door het gebruik in het algemeen een zichtbare ter
reinscheiding.
Door het ruilverkavelingswerk vervallen vele van de oude zichtbare
scheidingen, oude waterlopen worden gedicht, omdat nieuwe rechte
waterlopen zijn gegraven, kromme wegen worden verbreed of ver
legd, perceelsgrenzen vervallen door een nieuwe indeling van het
terrein in kavels. Voor het stramien van gemeentegrenzen, dat zo
goed paste op de oude terreinvorm, vindt men na de verkaveling geen
verband meer in de nieuwe terreintoestand. De gevolgen hiervan
mogen voor de cultuurtechnicus van geen belang zijn, voor de Ka
dasterman roepen zij verschillende schrikbeelden op. Moge de ver
kaveling landbouwkundig een zeer grote verbetering betekenen, zij
levert enkele grote bezwaren voor de rechtszekerheid op de gronden
langs de gemeentegrenzen op, wanneer zij waar nodig niet gepaard
gaat met wijziging van de gemeentegrenzen.
Laat ik enige voorbeelden noemen. Een kromme beek, die de grens
vormt tussen de gemeenten A en B, wordt genormaliseerd (zie figuur).
De gemeentegrens blijft voorlopig ongewijzigd. De belanghebbende die
kavel 83 kreeg toegedeeld, vindt op het terrein één stuk grond, dat hij
het zijne noemt. Bij het Kadaster wordt deze kavel geadministreerd
als een perceel in gemeente A en een klein perceeltje in gemeente B.
