224
volstaan met te vermelden, dat fundamentele beschouwingen gegeven
zijn door Baeschlin, Vignal, Bomford, Ledersteger, Ramsayer, Mader
en Tardi. De onderzoekingen van Helmert en Niethammer vormen
meestal het uitgangspunt.
Studiegroep 5. Naar ik meen heeft de huidige voorzitter-rapporteur
Kukkamaki te Oslo in 1948 een eenvoudige benaderingsmethode aan
gegeven voor de aansluiting van nationale waterpasnetten. Op grond
hiervan heeft de A.I.G. hem de uitvoering van een dergelijke aanslui
ting van de Europese netten opgedragen. Als ik de stemming in Rome
goed heb gepeild, dan acht men deze methode min of meer achterhaald.
Een meer rigoureuze toepassing van de methode der kleinste kwa
draten zal ongetwijfeld bevredigender resultaten geven. Hoewel Kuk
kamaki verzocht is zijn werk te voltooien als een eerste voorlopige
fase, wil men, ook al gezien het door studiegroep 4 verrichte werk, tot
een tweede fase overgaan. Tardi heeft in een nota aangedrongen op
het bijeenroepen van hoofden van nationale waterpasdiensten in 1955
in Kopenhagen, Florence of Parijs om deze tweede fase voor te be
reiden met het oog op een zo spoedig mogelijke uitvoering. Dit bete
kent, gezien het boven reeds bij groep 4 opgemerkte, dat het vast
stellen van definities en rekenmethoden voor hoogten sterk in het prak
tische vlak getrokken wordt. In dit verband is nog van belang het
rapport van Wolf„Zur Ausgleichung eines europaischen Höhen-
netzes".
Diverse publicaties. Nauw met het boven vermelde verband houden
de zijn de volgende publicaties: „Accuracy Computations by Levelling"
(Schive), het zeer belangrijke rapport waarin de methode der variantie
analyse op de hoogtemetingen wordt toegepast„Statistical Analysis
of Discrepancies in Levelling with Applications to the First-order Lev
elling of the Nile Delta" (Wassef), „Some Remarks concerning the
International Formulas for the Evaluation of the Precision of a Method
of Levelling" en „Hydrostratic Levelling across the Westerschelde"
en „River Crossings with Modern Levelling Instruments" (Waale-
wijn), „Nota sobre las Posibles Oscilaciones Estacionales del Suelo
Observadas por Nivelacion en el Nudo de! Segovia" (De Arangoa),
„Remarks on Effects of the Atmospheric Refraction on Levelling.
Some Experiences obtained by a Comparison between Temperature
Gradients in the Air and Rod Readings" (Simonsen), „Investigations
into the Seasonal and Diurnal Oscillation of the Differences of Ele
vation between three Subsoil Bench Marks in Copenhagen by means
of Hydrostatic Levelling" (Egedal, Simonsen).
Tenslotte heeft Schneider bericht over het waterpasinstrument Ni 2
van Zeiss, en Bruscaglioni over een dergelijk, hoewel op geheel andere
principes berustend, Italiaans instrument, gefabriceerd door Filotecnica
Salmoiraghi, Milaan. Ik moge het verslag van sectie II beëindigen met
de opmerking, dat de A.I.G in het rapport van Wassef aanleiding heeft
gevonden een speciale studiegroep in te stellen, die tot taak zal krijgen
de toepassing van de mathematische statistiek op de analyse van
hoogtemetingen te bestuderen.
