226
electro-magnetisch apparaat de „clepsydre électrique" werd gecon
strueerd, waarover op het congres werd gerapporteerd, en in Delft,
waar een oscillografisch instrument, de „tijdseinenoscillograaf"
(T.S.O.) werd ontworpen (beschreven in bovengenoemd rapport van
De Haas). Zoals Tardi opmerkte in zijn rapport (tezamen met Duha-
mel), „Adaptation des procédés de détermination en campagne de
l'heure et des différences de longitude a la réception des signaux
horaires continus émis en temps moyen", kan men de tijdseinen re
gistreren met behulp van een chronograaf, maar dit is, evenals de hier-
bovengenoemde hulpmiddelen, een delicaat instrument in het veld,
zodat een eenvoudiger toestel gewenst is (een desbetreffende resolutie
werd aangenomen). Intussen kwam Tardi reeds met een voorstel: ge
bruik een hulpchronometer met een grote gang (bv. 24 minuten per et
maal) om coïncidenties waar te nemen enerzijds met de radio-tijdseinen
en anderzijds met de hoofdchronometer. Inderdaad zeer simpel, maar
enigszins bewerkelijk.
Een speciale commissie in sectie III, ingesteld in 1951 op het
congres te Brussel voor internationale samenwerking bij het waar
nemen van de zonsverduistering op 30 juni 1954, bracht een voorlopig
verslag uit. Zoals verwacht kon worden was dit in mineur gesteld,
omdat bijna alle waarnemingsstations (meer dan 40 groepen waar
nemers) te kampen hebben gehad met bewolking. Op resultaten van
rechtstreeks belang voor de geodesie zal men niet mogen hopende
meest bemoedigende mededeling was slechts, dat op het station
Koster in Zweden vier verschillende methoden werden toegepast onder
vrij gunstige weersomstandigheden, zodat men deze onderling kan
vergelijken, hetgeen van belang kan zijn voor toekomstige zonsver
duisteringen. In elk geval blijkt hier weer eens uit hoe kwetsbaar dit
soort ondernemingen is, zodat het niet verwonderlijk was, dat grote
belangstelling uitging naar een rapport uitgebracht door de Ameri
kaanse astronoom Markowitz over zijn maanpositiecamera, waarmee
men soortgelijke gegevens voor de geodesie kan verkrijgen als uit
zonsverduisteringen, maar op elk willekeurig tijdstip, dat de maan
en naaste omgeving niet bedekt zijn door wolken. Het constructie
principe is als volgtde camera wordt gemonteerd op het oculair
uiteinde van een kijker, die, gericht op de maan, daarvan en van de
omgevende sterren beelden projecteert op een fotografische plaat, die
door middel van een synchroonmotor met de vereiste snelheid wordt
verschoven om de stersbeelden op dezelfde plaats te houden. Om het
beeld van de maan stil te zetten t.o.v. de stersbeelden en tegelijkertijd
in helderheid te reduceren, worden de lichtstralen van de maan geleid
door een donker filter, dat eveneens door middel van een synchroon
motor langzaam wordt gedraaid. Besloten werd met deze maanpositie
camera op een twintigtal stations metingen te verrichten gedurende
het geofysisch jaar i957-'s8.
Studiegroep 7. Veel voorbereidend werk was reeds verricht door
een gemengde commissie van de Union Astronomique Internationale
en de Association Internationale de Géodésie, die in februari 1954
