25
notaris gewaarschuwd, toen Hij een perceel aankocht, waarvoor deze
dam de toegang vormde. Zijn rechtsvoorganger had de dam echter
steeds gebruikt en hij zette dat gebruik voort. De dam ligt in een
uitloper van het blok, waar weinig veranderingen zijn te verwachten
en ook Van Elk en Broekman zullen t.z.t. hun percelen daar onge
wijzigd terugkrijgen. Het eigendomsonderzoek van de Plaatselijke
Commissie bracht geen wijziging in de kadastrale tenaamstelling, daar
de leden de afwijking niet kenden of ontdekten.
Het terrein in dit gedeelte is sterk begroeid en de luchtfoto's
moesten ter plaatse door terrestrische meting worden aangevuld, ten
einde de zichtbare, blijvende scheidingen op de werkplans te kunnen
kaarteren. Broekman, die ook met de afwijking op de hoogte bleek
te zijn, vroeg grensaanwijzing aan van zijn perceel in het blok, toen
er toch gemeten zou worden. Dit komt meer voor, doch meestal zijn
partijen geneigd de aanvrage in te trekken, wanneer zij op de geringe
betekenis hiervan worden gewezen. De kavels kunnen nl. heel goed
anders worden toegedeeld, wanneer hiervoor om landbouwkundige
redenen aanleiding is.
De minuutgrenzen werden door mij uitgezet en afgepaald. De dam
bleek „kadastraal" aan Broekman te behoren. Deze schond de ver
meende rechten van Van Elk en hierna begon het proces.
Het is dus onjuist, dat partijen niet op de hoogte waren. Het geschil
sluimerde al geruime tijd.
Helaas geschiedde de uitzetting nadat de lijst van rechthebbenden
was komen vast te staan, waardoor partijen geen recht van reclame
meer kon worden geboden.
Het komt herhaaldelijk voor, dat de betekenis van de lijst wordt
onderschat, doch de landmeter wijst bij vroegtijdig ontdekte geschillen
op de mogelijkheid van reclame en stelt het bezwaarschrift vaak zelf op.
Bij tijdig ontdekken van de afwijking zou in dit geval waarschijn
lijk ook de kadastrale grens aangehouden zijn. (Er bestond verschil
van mening.) Uit gesprekken ter plaatse kreeg ik de indruk, dat lang
geleden deze dam langs de rand van een watergat (perceel van Broek
man) was gemaakt, terwijl later de rest van het gat was gedempt. Op
het minuutplan stond deze plas inderdaad aangegeven.
Weliswaar is hier bij de ruilverkavelingsprocedure iets over het
hoofd gezien, doch in een blok met 10.000 percelen kan zo iets heel
gemakkelijk voorkomen. De Plaatselijke Commissie moet „een zo vol
ledig mogelijke" lijst van rechthebbenden samenstellen, een wettelijke
omschrijving die er rekening mee houdt, dat de Plaatselijke Commissie
niet alles kan weten.
Het blijkt nogmaals hoe een zorgvuldig eigendomsonderzoek van
het grootste belang is.
Tenslotte nog iets over het verdere verloop van het proces. Toen
door de Rechtbank bewijs van verjaring werd toegelaten, vreesde
ik nieuwe moeilijkheden bij het plan van ruilverkaveling, zoals de
schrijver die zelf reeds aanhaalde. Bij de wenszitting heb ik partijen
tot elkaar trachten te brengen en na enig onderhandelen kon ik beide
