30
De bevoegdheid van het Bondsbestuur heeft ook de invoering van
luchtfotogrammetrie begunstigd. Er is nu een 30-jarige praktijk. De
ervaring wijst op een daling van de kosten t.o.v. de poolcoördinaten-
methode van 20 tot 40%. Wie rationele kadastermeting wenst, kan aan
luchtkaartering voor hiervoor geschikte objecten niet meer voorbij
gaan. Natuurlijk moeten topografie en cartografie hiervan dan tege
lijkertijd gebruik maken.
Gewezen wordt op de waarde van de luchtfoto als document, van de
geïdentificeerde vergroting als eerste beschrijving, van de ontschrankte
foto als plan in vlak terrein, op het combineren van gewoon plan en
veldwerken met fotografische opnamen. Zulke mogelijkheden stellen
aan de Zwitserse kadastermensen de eis zich met fotogrammetrie te
bemoeien.
Mag men voor een rechtskadaster luchtkaartering toepassen Ook
volgens Zwitserse opvattingen beschermt het grondboek niet het aantal
centiaren weiland of bos enz., maar een stuk grond in zijn begrenzing.
Rechtens doet de waarde er niet toeverschillende nauwkeurigheid,
afhankelijk van waarde, zou in strijd zijn met het wezen van rechts
kadaster. Recht is absoluut. Men zou tot de slotsom komen, dat door
recht beschermde grenzen mathematisch absoluut nauwkeurig bekend
moeten zijn. De landmeetkundige vakman (gedoeld wordt hier op een
artikel van H. Veit in het Z.f.V. over fotogrammetrie) gaat niet zo
ver, maar acht een middelbare nauwkeurigheid van ongeveer 3 cm vol
doende. Voor Zwitserland zou hieruit volgen, dat in sommige gebieden
de metingskosten de waarde van de grond zouden benaderen. De Zwit
sers, die reeds zo veel over hebben voor hun grondboekmeting, zouden
hierop neen zeggen en de Bondsraad zijn bevoegdheid ontnemen. De
vraag naar voldoende nauwkeurigheid is economisch. Dat komt over
een met het praktische leven, waaraan zowel recht als rechtskadaster
dienstbaar zijn.
De kadastrale vakman moet leren van de fotogrammeter en omge
keerd. Belang van identificatie van fotobeeld, belang van. bijhouding,
van machinecoördinaten. Het kadaster moet leiding geven bij lucht
kaartering voor het kadaster. De ervaring heeft geleerd, dat de beste
luchtfotogrammetrische opnemingen geen goede resultaten geven wan
neer van kadastraal-technische eisen en ervaringen geen gebruik wordt
gemaakt.
In steden is de grote nauwkeurigheid van instructiegebied I volko
men juist gebleken, de streng analytische uitwerking rationeel. Hier
zijn de kosten het twintigvoudige van die in bergdalen, de grondprijs
is het tweehonderdvoudige. In steden verwacht iedereen, eigenaar,
hypotheekhouder, ingenieur, architect, de grootste nauwkeurigheid.
Niemand meet meer zelf, het kadaster verstrekt voor alle werken ge
wenste maten en kaarten. Hier is het beste het goedkoopste. Bijhouding
moet zo omzichtig en nauwkeurig geschieden, dat een grote, samen
hangende hermeting binnen afzienbare tijd niet nodig is.
Oude stadsgebieden die 40 jaar geleden voor hermeting in aan
merking kwamen zijn door vernieuwing van de stad en omzichtige