128
Ia De collectieve structuur problemen zijn keuzebeslissingen binnen een
aantal gegeven mogelijkheden, een bestaand aantal beperkingen in
acht genomen.
Zo is de principiële keuze t.a.v. de nauwkeurigheid van de te leveren
kaarten voor verschillende soorten van doeleinden een eerste beslissing,
die maatbepalend is voor de tijdsduur en voor de kosten van de te
leveren diensten van landmeetkundige bureaus.
Een tweede beslissende factor hiervoor is de keuze van de te volgen
technologische methodiek (bv. de tachymetrische methode toepassen,
de luchtfotogrammetrie, de lattenmethode, enz.).
Een derde beslissende factor is de te volgen procedure t.a.v. het over
leg met derden. De vraag is dan in hoeverre gedetailleerde plannen
moeten worden voorgelegd aan autoriteiten, waardoor veelal de door
looptijd van de opdrachten wordt beïnvloed.
Een en ander zou men zich kunnen voorstellen als een driedimensio-
neel beeld (in het algemeen een n-dimensioneel beeld). De A"-as is hier
de indeling in nauwkeurigheidsklassen. Alle typen van werk kan men
al naar gelang van de doelstelling in één van deze klassen onder
brengen. De F-as is een indeling naar technologische methoden
(bv. L lattenmethode, T tachymetrische methode, F foto-
graminetrische methode). De Z-as is de proceduresituatie.
Spreekt men over rationalisatie, dan is het duidelijk, dat binnen dit
driedimensionele beeld ieder bureau afzonderlijk een zeer beperkte
keuzemogelijkheid heeft. Rationalisatie inzake de nauwkeurigheid is
een probleem voor alle betrokken bureaus en de overheid. Rationali
satie inzake de procedure evenzo. Rationalisatie inzake de technische
methodiek is primair een technisch-wetenschappelijk probleem.
Een dergelijk collectief keuzeprobleem is slechts rationeel oplos
baar door behoorlijke normatieve gegevens voor iedere situatie be
schikbaar te stellen aan de beslissingnemende organen. Onder norma
tieve gegevens wordt hier verstaan een (niet te ver gedetailleerde)
opstelling van de benodigde mantijd en de daaruit voortvloeiende
kosten.
Voorbeeld: Bij een nauwkeurigheidsklasse III (met tachymetrie)
is voor veldwerk nodig manuren/hm
rekenwerk manuren/hm
tekenwerk manuren/hm
totaal manuren
toeslag
totaal manuren/hm
Uiteraard is het opstellen van dergelijke normatieve gegevens een
taak die door een centraal orgaan moet worden gecoördineerd.
Ib De specifieke structuurproblemen voor ieder bureau afzonderlijk
zijn bv.
De grootte van het kantoor en de samenstelling van het personeel.
De arbeidsverdeling op het kantoor; de opleiding en selectie voor
de verschillende deeltaken.