Litteratuuroverzicht
182
Opgemerkt dient hierbij te worden, dat de verplaatsing slechts 10 m
was en dat de tijdwinst bij de normale waterpassing dus belangrijk
kleiner is. Bovendien dient men te bedenken, dat bij alle proefne
mingen de waarnemer onbewust geprikkeld zal worden tot sportieve
prestaties en het tempo van de ploeg hoger zal zijn dan normaal.
Dit alles neemt niet weg, dat gebruik van de Ni 2 voor doorgaande
waterpassing tot belangrijke besparingen leidt en economisch derhalve
aan te bevelen is, mits de wind niet te sterk is.
Het is waarschijnlijk te achten, dat dit instrument, uitgerust met
een plan-parallelle plaat, ook voor primaire waterpassingen een rol
van betekenis zal gaan spelen.
Of toepassing ervan zinvol is voor terreinwaterpassingen, is voor
mij de vraag. Ongetwijfeld zal een onachtzame waarnemer, die zijn
instrument bij de terreinwaterpassing op dezelfde wijze opstelt als
bij de doorgaande waterpassing er sneller mee werken, dan met een
instrument met hellingschroef, omdat hij bij elke aflezing wat tijd
wint. Men vergete echter niet, dat het juist bij terreinwaterpassing de
moeite loont de as van het instrument zuiver verticaal te zetten,
omdat men voor vele punten slechts één opstelling behoeft te maken-
Een nauwgezet landmeetkundige, die zich rekenschap geeft van wat
hij doet, zal daarom m.i. voor terreinwaterpassingen de voorkeur ge
ven aan een instrument met een niveau dat minder afhankelijk is
van wind en, mits goed gebruikt, een even economische werkwijze
veroorlooft.
Dit waren enige losse grepen over de rationalisatie in de water
passing. Ik ben er mij van bewust, dat ik vele problemen slechts aan
geroerd en niet opgelost heb. Moge deze beschouwing er echter toe
bijdragen de overtuiging te doen post vatten, dat waterpassen een
minder dom werk is dan waarvoor het gewoonlijk wordt aangezien.
Het waterpassen wordt n.m.m. ondergewaardeerd, waardoor het vaak
wordt overgelaten aan onvolwaardige krachten, die geen oog kunnen
hebben voor de problemen die ten behoeve van een rationele uitoefe
ning van dit vak moeten worden opgelost.
De voornaamste rationalisatie in de waterpassing zou wel eens ver
kregen kunnen worden door een betere opleiding van hen die dit vak-
beoefenen. Het instellen van een examen voor waterpassen door de
N.L.F. zou een goede stap in deze richting kunnen blijken te zijn.
Schweizerische Zeitschrift für Vermessung, Kulturtechnik und
Photogrammetrie, 1956, nr. 5, blz. 137. Overgenomen uit „Acta
Technica", Boedapest 1952: Over een exacte geleide centrering.
Bij geleide centrering moeten theodoliet- en signaalmiddelpunt op
dezelfde plaats komen. Door een halve slag te draaien in een draaihuls
kan een instrumentfout worden geëlimineerd (Zeiss). Voorgesteld
wordt als centrum van deze draaiing te nemen het middelpunt van