303
Te zelfder tijd werd ook de mond van de Hollandsche IJssel in
kaart gebracht met het oog op de voorgenomen afsluiting van deze
rivierarm. De gebieden werden in het algemeen met behulp van lucht-
kaartering vastgelegd en terrestrisch verkend, echter kon gedurende
de oorlog alleen de laatste methode worden toegepast. De eerste bladen
werden in 1939 afgeleverd en in 1948 was deze serie grotendeels
gereed.
Bij de aanleg van de dammen in Brielsche Maas en Botlek, de aanleg
van het Hartelkanaal en het inlaatkanaal beide laatste in dichtbe
groeide grienden werd er een nuttig gebruik van gemaakt. Dank zij
deze kaarten konden met een minimum aan terreinwerk de juiste
assen worden uitgezet en na het door de Meetkundige dienst bepalen
van de coördinaten van de in het terrein aangegeven aspunten, kon
den de aslengten zeer nauwkeurig worden berekend.
Op de aldus bepaalde lengtematen konden de voor de bestekken
benodigde hoeveelheden worden bepaald. Een en ander heeft een zeer
grote tijdsbesparing gegeven op de voorbereiding en een groot gemak
bij de uitvoering van de voormelde werken.
Toen betrekkelijk kort na de ramp van 1 februari 1953 de Delta
commissie bij haar eerste interimrapport adviseerde de Hollandsche
IJssel aan zijn mond af te sluiten, waren het weer de kaarten, die,
zowel op schaal 1:2500 als op schaal 1:500, de mogelijkheid boden deze
werken, die thans volop in uitvoering zijn, zonder enig tijdverlies
onmiddellijk in hun juiste maten uit te werken.
Al ver voor de ramp groeiden de plannen tot bescherming tegen de
invloeden van hoogwater en het opdringen van het zout verder uit en
voorzag men werken te moeten maken buiten de eerder genoemde vijf
eilanden.
Met het oog hierop werd de opdracht tot kaartering uitgebreid en
zijn de metingen voortgezet, zodat thans ook het gehele Haringvliet,
Hollandsch Diep, Volkerak en een groot deel van de Noordbrabantse
Biesbosch en de oevers van Noord-Brabant in kaart zijn gebracht.
Intussen bleek bij de beheersdiensten steeds dringender de behoefte
aan goede beheerskaarten, daar het raaienstelsel, aan de hand waarvan
de peilingen worden uitgevoerd, op een zeer zwakke meetkundige
grondslag berust. Ook het vaststellen van meetlijnen en meetpunten
voor door derden bij vergunning uit te voeren werken, kon slechts
zeer onnauwkeurig geschieden. Door de Meetkundige dienst is dan
ook zowel langs de Hollandse IJssel als langs de Nieuwe Maas en de
Rotterdamsche Waterweg op beide oevers een veelhoeksnet met
korte zijden aangebracht en met WAT-stenen verzekerd. Alle raaien
van het peilwerk werden door deze dienst aan dit veelhoeksnet vast-
gemeten.
Door het beschikken over de beheerskaarten, waarop de vorenstaan
de gegevens uit de aard der zaak ook vermeld staan, is een veel nauw
keuriger plaatsbepalende omschrijving voor de vergunningen mogelijk
geworden.
Ook van de Oude Maas is een beheerskaart vervaardigd.
