222
der zaak de volledige zeggingsmacht had, zowel over inventaris als
over methoden. In die organisatie was het mogelijk op het technische
vlak in een sneller tempo dan op dat moment ambtelijk gebruikelijk
was, moderne hulpmiddelen in te voeren. Voor de triangulatie van
de grote rivieren werd de eerste kadastertheodoliet van Hildebrand met
afleesmicroscopen en 16 cm horizontale rand aangekocht, die later
ook bij het Kadaster is ingevoerd. Voor de detailmeting voor de rivier-
kaart werd de tachymetrie op grote schaal toegepast en voor de kaar-
tering werden poolcoördinatografen van verschillende soorten aan
gekocht. Voor kaarteringen van plans op schalen i iooo en i 500
werden de eerste detailcoördinatografen van Coradi in ons land toe
gepast, benevens die van Haag-Streit en De Koningh.
Deze modernisering en verbetering van de methoden op het tech
nische vlak was in het bijzonder noodzakelijk met het oog op de moge
lijkheid nauwkeurige resultaten te verkrijgen met personeel van lagere
opleiding, die werkten op aanwijzing van ingenieurs. In die jaren
tussen 1922 en 1931 zien wij de betrekkelijk incidentele werking van
een proces, dat zich in de daaropvolgende 25 jaren steeds duidelijker
heeft gemanifesteerd. Enerzijds vervolmaking van de technische hulp
middelen, anderzijds de invoering van personeel van middelbare en
lagere rang.
Ik mocht erop wijzen, dat in de jaren vóór 1931 de aanzet van dit
proces zich, voor zover dit het Geodetisch Bureau betrof, op inciden
tele wijze voltrok. Immers, ik zou niet graag beweren, dat het beleid
in dit bureau toen in elk opzicht bepaald werd door motieven die aan
dit proces waren ontleend. Ook een sterk element van zelfhandhaving
voerde een dergelijke jonge onderneming tot de noodzaak door midde
van technische vervolmaking van de hulpmiddelen, in handen van
daarbij passend peroneel, te komen enerzijds tot een zeker prestige
op technisch gebied en anderzijds tot lagere kostprijzen voor hogere
kwaliteit dan op dat ogenblik met de vrij gebrekkige methoden in de
technische sfeer gebruikelijk waren.
Een werk dat grote invloed heeft uigeoefend op de totstandkoming
van de Meetkundige dienst is geweest de aan het Geodetisch Bureau
in 1927 verstrekte opdracht voor opmeting en kaartering van Rijks
weg nr. 7 van Amsterdam naar Lambertschaag. Dit geschiedde met
machtiging van de Minister van Waterstaat door Ir. J. H. van der
Burgt, toenmaals arrondissementsingenieur van de Rijkswaterstaat in
Hoorn. Dit was het eerste grote werk waarbij systematisch getracht is
de hierboven genoemde moderne hulpmiddelen te gebruiken voor de
vervaardiging van een compleet stel nieuwe grondplans, waarop het
project tot in alle details kon worden ontworpen en die tevens zo
opgezet werden, dat zij ook de grondslag zouden kunnen leveren
voor de na uitvoering samen te stellen beheerskaarten. Bij de uitvoe
ring van dit werk is volledig gebruik gemaakt van de Rijksdriehoeks
meting in die zin, dat de meetkundige grondslag, zowel als belangrijke
punten van de ontworpen as, in het systeem van de Rijksdriehoeks
meting werden berekend. Juist bij het werken met personeel van
