227
grammetrisch gebied met het kennelijke doel enerzijds de bedragen
die nodig zijn voor een goede uitrusting rendabel te maken en ander
zijds de uitgebreidste toepassing der fotogrammetrie te verkrijgen.
Dit is echter alleen mogelijk, indien deze afdeling algehele zelfstan
digheid verkreeg en een afzonderlijke onderneming vormde. De be
nodigde fondsen kunnen door de belanghebbenden naar evenredig
heid dier belangen worden bijeengebracht. Hiertoe behoren de De
partementen van Oorlog, Marine en Waterstaat en de K.L.M. Aan
gezien het moeilijk zal zijn gemeenten hiertoe te bewegen, komt
het ondergetekende eenvoudiger voor, in de tarieven onderscheid
te maken tussen opdrachtgevers die wel en die niet bijdragen in
de stichtingskosten."
Daarna volgt een beschouwing over de belangen van de verschil
lende Ministeries en in dit verband zij nog geciteerd:
„Hoewel het Kadaster slechts een sporadische toepassing der
fotogrammetrie zou maken, is het toch de vraag of de kadastrale
dienst naast deze fotogrammetrische organisatie zou wensen te blij
ven. Het wil ons toelijken, dat het onjuist zou zijn en dat het voor
stel, ook het Ministerie van Financiën in de kosten te doen bijdra
gen, zeker overweging verdient."
Ten slotte wordt in de nota ook gewezen op het belang, dat de T.H.
heeft bij een dergelijke ontwikkeling, omdat wegens de hoge aanschaf-
fingskosten van de instrumenten over aankoop ervan t.b.v. het onder
wijs aan de T.H. op dat ogenblik bepaald wel niet te denken viel. Er
wordt 'verder uit dien hoofde gepleit voor een samenwerking van
techniek en onderwijs door het verschaffen van huisvesting aan de
fotogrammetrische organisatie in het geodesiegebouw der T.H. De
gehele dienst zou moeten staan onder een commissie van toezicht, te
benoemen door of vanwege de lichamen die het kapitaal verschaffen,
welke commissie dan één der leden met de directie zou moeten be
lasten. Als ideaal werd in deze nota gesteld, dat deze fotogrammetri
sche dienst als zelfstandig lichaam zou opereren, „dat een eigen com
mercieel beheer voert, reclame maakt voor de toepassing der fotogram
metrie en tracht opdrachten te krijgen door middel ener doeltreffende
acquisitie."
Het lijdt voor de schrijver dezes geen twijfel, dat in deze thans
bijna 30 jaar oude nota gedachten zijn neergelegd, die voor een groot
gedeelte ook vandaag nog actueel zijn. Indien men toen in Nederland
inderdaad tot stichting van een centrale fotogrammetrische dienst zou
zijn overgegaan, waarin alle genoemde organen zouden hebben gepar
ticipeerd, zou dit de ontwikkeling van de fotogrammetrie in ons land
niet alleen ten goede zijn gekomen, doch zou ook een evenwichtiger
groei hiervan binnen de verschillende takken van dienst zijn bevor
derd. De ook toen duidelijk merkbare neiging, ondanks betuiging van
de wil tot het tegengestelde, zoveel mogelijk zelf te doen, heeft ten
gevolge gehad, dat in die jaren tussen 1927 en 1931 de gedachten
bij de Rijkswaterstaat meer waren gericht op een centrale meetdienst
