230
het valt niet te loochenen, dat in deze personen het zwaartepunt
van het gehele kaarteringsbedrijf komt te liggen. Deze mensen
heeft men met zorg te kiezen, desnoods zonder al te zeer te letten
op diploma's."
Het behoeft geen betoog, dat deze laatste zin mij nog steeds dier
baar is.
Opnieuw wordt in deze nota een overzicht van het mogelijke arbeids
veld geleverd, afkomstig uit opdrachten van verschillende organen
van overheid en van lagere publiekrechtelijke lichamen. Bovendien
wordt in deze nota voor de eerste keer een rentabiliteitsrekening op
gezet, die thans niet alleen voor het geheel van een dergelijk bedrijf
geldt, maar die ook in het bijzonder is gericht op de vervaardiging
van de rivierkaart, die toen nog als pièce de résistance van een der
gelijk fotogrammetrisch bedrijf werd gezien. Voorgesteld wordt het
werken in twee ploegen en aan de hand van de praktische ervaring
van het Duitse Reichsamt für Landesaufnahme te Berlijn kwam ik
tot een besparing voor de vervaardiging van de rivierkaarten van rond
10.000.per jaar. Toen bestond nog het plan voor de rivier-
kaart stereoscopische kaarteringsmachines te gebruiken. Pas later is
de ontschrankingsmethode en de kaartering uit ontschrankte foto's
zodanig ontwikkeld, dat die werkwijze ook bij de vervaardiging van
de rivierkaart toepassing kon vinden.
Grote aandacht wordt in deze nota gegeven aan de bedrijfsvorm
in de organisatie. Een vijftal verschillende mogelijkheden worden aan
de orde gesteld en de voorkeur wordt gegeven aan een zelfstandige
maatschappij, waarvan alle aandelen zich in het bezit van de Staat
bevinden en die uitsluitend werkt met kapitaal dat door de regering
is gefourneerd, staande onder toezicht van een officiële en op dit
gebied deskundige commissie. Zonder twijfel heeft bij deze voorkeur
de soepelheid van de particuliere bedrijfsvorm de schrijver voor de
geest gestaan, terwijl anderzijds het feit, dat het arbeidsveld nagenoeg
uitsluitend in de overheidssfeer zou komen te liggen, hem ervan heeft
weerhouden te streven naar stichting van een bedrijf op zuiver par
ticuliere basis. Het werd door mij van belang geacht, dat alle ev.
opdrachtgevers als Waterstaat, Financiën, vertegenwoordigd zouden
zijn. Ik lees in deze nota ook o.a.:
„In zulk een regeringsmaatschappij voor landmeetkunde en foto-
grammetrie kan dan in veel betere vorm en met veel meer kans op
slagen bereikt worden, hetgeen ondergetekende nu sedert enige jaren
nastreeft in het Geodetisch Bureau en waarin van een volledig
slagen nooit geheel sprake kan zijn vanwege het particuliere, inci
dentele en persoonlijke karakter van zulk een opzet. Ook onder
getekende meent daarom, dat genoemd Geodetisch Bureau in deze
maatschappij zou kunnen worden opgelost, althans ernaast geen
reden van bestaan meer zou hebben."
Ook hetgeen toen over de personeelspolitiek werd gezegd, wil ik
hier nog eens naar voren brengen.
