274
zal tevens het feit, dat vele bladen van de rivierkaart sterk verouderd
zijn, binnen afzienbare tijd tot het verleden kunnen behoren. De
huidige stand van de werkzaamheden is aangegeven in figuur 5.
Gedurende de laatste jaren is in het tempo een aanzienlijke vertra
ging ontstaan, doordat het merendeel van alle beschikbare ambtenaren
moest worden belast met andere, op dat moment meer urgente werk
zaamheden. Deze toestand kan uiteraard slechts gedurende beperkte
tijd worden aanvaard en het is verheugend te kunnen constateren,
dat met het herstel van een gezonde organisatievorm in dit jaar een
begin kon worden gemaakt.
Tot de blijvende en zeker niet minst belangrijke taken van de Meet
kundige dienst behoort de verzorging van het N.A.P., dat wil zeggen
het instandhouden van een net van punten, waarvan de hoogte ten
opzichte van een aangenomen nulvlak, het Normaal Amsterdams Peil,
bekend is. Van deze punten worden de hoogten en de beschrijvingen
gepubliceerd in de Registers van peilmerken van het N.A.P., waarvan
de zesde uitgave in 1952 werd voltooid. Deze zesde uitgave is ver
schenen na het gereedkomen van de tweede primaire waterpassing
van Nederland en van de bijbehorende secundaire en tertiaire ver
dichtingen van het primaire net. De eraan ten grondslag liggende
waterpassingen werden uitgevoerd tussen 1926 en 1940. Daarna werd
tot omstreeks 1950 volstaan met incidentele uitbreidingen en controle-
metingen, waarvan de resultaten in de jaarlijks verschijnende lijsten
van wijzigingen en aanvullingen worden gepubliceerd.
In 1950 werd een begin gemaakt met de derde primaire waterpas
sing. Hiervoor waren verschillende redenen nl.:
a. De vraag of de, tijdens de uitvoering van de tweede primaire
waterpassing geplaatste, ondergrondse verzekeringen van het
N.A.P. aan de gestelde verwachtingen zouden voldoen, kon pas
worden beantwoord na herhaling van de metingen.
b. De zoëven genoemde aanvullende en controlemetingen hebben
duidelijk aangetoond dat, tengevolge van lokale en regionale zak
kingen de hoogten van een aantal hoogtemerken onbetrouwbaar
werden. Speciaal met het oog op de regelmatige controle van de
peilschalen werd derhalve overwogen het aantal goed gefundeerde
merken uit te breiden. De vraag naar de betrouwbaarheid van
dergelijke punten kreeg derhalve een zeer actuele betekenis.
c. De vergelijking van de resultaten van de eerste en tweede pri
maire waterpassingen heeft een sterk vermoeden doen ontstaan
omtrent verticale bewegingen in de bodem van Nederland. Soort
gelijke resultaten zijn eveneens in andere landen geconstateerd.
Het is van grote betekenis vast te stellen of deze bewegingen
reëel zijn en zich verder in dezelfde zin voortzetten. Vooral na de
ramp van februari 1953 is dit een zeer actueel probleem ge
worden.
d. In België en Duitsland is na de tweede wereldoorlog een begin
gemaakt met de herhaling van de aldaar uitgevoerde primaire
