73
mits in de verdere oplossing de hoofd- en kruisvarianties van de
Ar, en A yv gebruikt worden.
Voor de praktijk is dit echter te bezwaarlijk geacht, zodat in
de h.t.w. 1938 voorgesteld wordt de hoofdvarianties van deze
grootheden gelijk en alle kruisvarianties nul te stellen.
Dit betekent een zeer sterke vereenvoudiging van het model,
waarvan de uitwerking is, dat de standaardafwijkingen van de
onbekenden p, q, cx en c2 groter worden.
Zijn nu de waarden van de onbekenden klein t.o.v. hun stan
daardafwijkingen, dan zijn grote afwijkingen van de voorspelde
waarden mogelijk. Dit is één verklaring voor het Groninger effect
boven.
Een tweede verklaring is mogelijk bij kleine waarden van de on
bekenden op grond van het feit, dat in het werkelijke voorwaarden-
model meer betrekkingen voorkomen door invloeden als zijdelingse
refractie. Hier wordt geen rekening mee gehouden in de uitgevoerde
vereffening en het effect er van vertroebelt de uitkomsten. Men
heeft hier te maken met de zg. identificatieproblemen1), waar
iedere tak van wetenschap mee te kampen heeft. Als nog toegevoegd
wordt, dat het effect van de kaartprojectie in het bovengenoemde
driehoeksnet per richting maximaal 1 dmgr bedroeg, terwijl op
grond van andere metingen afwijkingen door zijdelingse refractie
van enkele dmgr niet onwaarschijnlijk moesten worden geacht,
dan is het duidelijk, dat deze oorzaak van vertroebeling der uit
komsten hier zeker niet uitgesloten mag worden.
Voor landen met kaartprojecties van hogere graad dan de Neder
landse, zou men in de verleiding kunnen komen, naar analogie van
het bij (1) behandelde, conforme aansluitingsmethoden van hogere
graad dan twee toe te passen. Zo is ook De Groot a) tot zijn methode
gekomen.
Indien werkelijk een klein dergelijk effect aanwezig is, dan zal
een verloop van de (werkelijke) standaardafwijking in de coördi
naten na aansluiting verkregen worden als in fig. 13 schetsmatig
is aangegeven bij toepassing van afbeeldingsformules met steeds
hogere graad. We hebben dit inderdaad experimenteel kunnen
constateren bij het eerder genoemde driehoeksnet in de Noord-
Oostelijke Polder, waar bij aansluiting aan steeds meer punten
volgens de methode-De Groot sluittermen van decimeters punt-
verschuivingen van meters en meer te voorschijn riepen.
Vereffening met veel aansluitingspunten met een volgens de
h.t.w. 1938 vereenvoudigd model is in zoverre de voorkeur te geven
boven de methode-De Groot, dat hier voor de coëfficiënten van hoge
re graadstermen waarden van de orde nul gevonden worden, mits
het aantal overtallige waarnemingen voldoende groot is. Soms
1) Men zie voor introductie in deze problemen b.v. het artikel: T. C.
Koopmans and O. Reiersol, The identification of Structural Characteristics.
The Annals of Mathematical Statistics, 1950, biz. 165.
2) Zie pag. 45, noot 1.
