85
van leerling-tekenaar, via alle manuale technieken, tot vakcarto-
graaf definitief tot het verleden behoort. Mocht zich de oude
arbeidseconomie in de kleine cartografische bureaus nog enige tijd
kunnen handhaven, groot-producenten kunnen slechts aan de vraag
naar kaarten voldoen, indien mechanisatie wordt ingevoerd. (Hierin
is begrepen: tekenen en beschrijven van de kaart.)
Kadastrale diensten, gedecentraliseerd in bureaus van verschillen
de omvang, dienen hun cartografische produktie als een eenheid te
zien. Sommering van de cartografische arbeid der individuele
bureaus geeft een respectabele produktie. Aldus tot een groot
producent gerekend, zullen ook de kadastrale diensten in de Euro
pese landen hun techniek van de kaartvervaardiging aan de dwin
gende omstandigheden van veranderende arbeidstoestanden en
aan de veranderde eisen van de kaartgebruikers moeten aanpassen.
Het internationale karakter van de cursus kreeg een versterkt
accent door de bekendmaking van de plannen tot oprichting van
een Internationaal Genootschap voor toegepaste cartografie. Deze
plannen zijn ontstaan tijdens de in Stockholm gehouden internatio
nale conferentie over kaartreproduktietechniek in juli 1956. De initia
tiefnemer tot deze conferentie was het Zweedse reproduktieconcern
„Esselte". Van een der directeuren van dit bedrijf is dan ook ver
nomen hoe men zich voorstelt in een internationale organisatie o.a.
de cartografische materialen en de bewerkingsmethoden op hun
kwaliteiten te gaan testen.
Hiermee hoopt men internationaal vastgelegde gegevens over de
stabiliteit van plastic tekenmaterialen en film en over de kwaliteit
van graveerlagen en gereedschappen te verkrijgen. Daarmee zal dan
een einde zijn gekomen aan de subjectieve beoordelingswijze van
o.a. de stabiliteit van plastic tekenmaterialen. Bij het bespreken
van de uitvoeringswijze van deze tests kwam de wens tot uiting om
de vervormingen in twee dimensies te bepalen.
De basis van het reprotechnische werkde plastic tekeningdrager,
resp. fotografische film vormde uiteraard een belangrijk onderdeel
van de besprekingen. Een stof in Europa geproduceerd en overwegend
in Europa in gebruik is polyvinylchloride. De handelsnamen zijn:
Astralon en Astrafoil. Materialen in de V.S. geproduceerd en aldaar
overwegend in gebruik zijn de zgn. polyesters van de terephtalzuren.
De bekendste handelsnaam voor deze stof is Mylar.
De Engineer Development and Research Laboratories (EDRL),
Fort Belvoir, Ver. Staten, geven de volgende getallen betreffende
de stabiliteit van deze materialen, waarbij het verschil tussen de
categorisch geheel verschillende groepen van de polyvinylverbindin-
gen en de polyesters goed tot uitdrukking komt. Zie pag. 86.
Het was verheugend te vernemen dat het produkt Mylar (dit
wordt als Cronar betiteld wanneer men fotografische film bedoelt) in
Europa zal worden vervaardigd. De naam zal Hostaphan zijn
(fabrikant: Kalle, Wiesbaden).