88
heeft zich als een dun vel van deze drager af te laten trekken. De
grenzen waarlangs dit dunne vel zich af laat scheuren worden ge
vormd door de lijnen van de op deze film overgebrachte tekening. De
arbeid van het „inwassen" van vlakken t.b.v. het vervaardigen van
de kleurendrukplaten is nu vervangen door het „afstrippen" van de
desbetreffende dunne folie. Hetover blijvende gedeelte van de folie
fungeert als masker bij het inkopiëren van kleurvlakken of rasters.
Over de toepassing van deze methode in Nederland wordt in het ver
volg van dit artikel het een en ander gezegd. We moeten in dit
strip mask"-procédé een bewijs zien van de mogelijkheid om met
foto-mechanische middelen het nog steeds zo moeilijke bewerken van
plastic materialen met inkt overbodig te kunnen maken. Er kleven
nog enkele bezwaren aan dit „strip mask"-procédé, die van onder
geschikte aard zijn en die hier niet besproken behoeven te worden.
Nauw verbonden met deze arbeidsmethode is het gebruik van
kopieerrasters van grote afmetingen. Kopieerrasters van beperkte
afmetingen bijv. 70 X 70 cm zijn reeds zeer kostbaar (enkele duizen
den guldens). Grotere afmetingen zijn ten gevolge van de incidentele
produktie óf te kostbaar óf niet te verkrijgen. Toch is men in de
kringen van de kaartreproduktiebedrijven van mening, dat de
vervaardiging van kopieerrasters van groot formaat een voorwaarde
is voor een effectieve toepassing van fotomechanische reproduktie-
methoden. Door de deelnemers aan de internationale cursus werd
dan ook een resolutie opgesteld (de enige) waarin de vervaardiging
van kopieerrasters van groot formaat door de industrie hoogst
gewenst werd genoemd.
Het contact cartograaf-reprograaf heeft zich tijdens deze inter
nationale cursus ook uitgestrekt over het gebied van druktechniek.
Niet meer dan 15% van de voordrachten was aan deze materie ge
wijd. De excursies waren echter in hoofdzaak op dit aspect gericht
(spectaculair). Drukpersen en papierbereiding zullen slechts bij
uitzondering tot het studiegebied van de cartograaf gaan behoren.
Voor de uiteindelijke produktie van de kaart zijn ze echter van
beslissende betekenis. Het is niet juist dit gebied nog totj de
toegepaste cartografie te rekenen; anderzijds moet de cartograaf
op de hoogte zijn van de maximale prestaties van de offsetpers.
Dat de offsetdruk voor het vermenigvuldigen van de kaart tegen
woordig de meest economische en waarschijnlijk ook de beste
methode is, werd algemeen erkend. Het streven van deze tijd is
de produktie nóg economischer te maken onder gelijktijdige op
voering van de kwaliteit van het gedrukte kaartbeeld. Het is te
verwachten dat in de toekomst het drie- of vierkleurendrukprocédé
voor de veelkleurige kaart 8 a 12 kleuren) meer toepassing zal
vinden. Voor de kleinere produktiebedrijven houdt dit in: buiten
het eigen bedrijf drukken.
De verbeteringen in de grafische industrie kunnen direct dienst
baar worden gemaakt aan de kaartendruk. Ter sprake kwamen o.a.
verfijnen van de oppervlaktestructuur van offsetplaten door het
